(: اطلاعات عمومی :)

در روستای رحمانیه امامزادگان زید و رحمان یا سه گنبدان از نوادگان امام جعفر صادق (ع) در کنار راه اصلی کرج به اشتهارد قرار دارند.

بنای امامزاده متعلق به قرون 7 و 8 هجری است که از نظر معماری دارای وی‍ژگی خاصی بوده، و یکی از بناهای شاخص مذهبی در منطقه محسوب می‌شود.

این بنا دارای سه گنبدخانه و متعلق به سه دوره تاریخی است، بطوریکه گنبد شرقی متعلق به دوره ایلخانی، گنبد غربی متعلق به دوره تیموری و گنبد شمالی در زمان صفویه به بنا الحاق شده است.

امامزاده هارون روستای جوستان طالقان

نوع اثر: امامزاده

موقعیت جغرافیایی: در انتهای ضلع جنوب شرق روستای جوستان در شمال رودخانه شاهرود

قدمت: قرون 5 و 6 هجری قمری

در نزدیک و شرق ده جوستان طالقان در محلی بنام تکیه امام زاده ایست بنام امام زاده هارون آن محل هم بخاطر وجود همین امامزاده تکیه نام گرفته است امامزاده هارون امامزاده ایست صحیح النسب و جلیل القدر بطوریکه در کتاب های انساب نام ایشان و محل دفن ایشان در طالقان نوشته شده است که آن بزرگوار بلاواسطه فرزند حضرت امام همام موسی الکاظم علیه السلام می باشد. ایشان برادر حضرت ثامن الائمه علی ابن موسی الرضا علیه السلام و احمدبن موسی شاه چراغ در شیراز و علاالدین حسین بن موسی در شیراز و حمزه بن موسی در ری و خواهر ایشان حضرت فاطمه معصومه علیها سلام است که در شهر مقدس قم مدفون است.
امام زاده هارون با این جلالت خود و عظمت شان که پسر و برادر و عموی امام است گنبد و بارگاه محقری دارد که در خور شان و مقام آن بزرگوار نیست در صورتیکه باید چون برادران و خواهر خود گنبد و بارگاه با عظمت و با شکوهی داشته باشد مردم این امامزاده را بخوبی نشناخته اند لذا به او توجهی شایسته نشده فقط در زمان سلاطین صفویه با آگاهی به اینکه آنجناب عموی آنهایعنی برادر جد ایشان حضرت حمزه که در ری و در کنار حضرت عبدالعظیم مدفون است می باشد شاه طهماسب اول و شاه عباس اول بقیعه این امامزاده را تعمیر کردند سنگ مرمر سفیدی که اینک روی دیوار راهرو درب ورودی به این امامزاده نصب است از زمان صفویه می باشد که با خط زیبا حک شده گواه این مدعیست که صورت وقفیات و تاریخ تعمیر این بقیعه متبرکه را بیان میدارد اخیرا عده ای از مردم خیر دست به مرمت ا«ی امامزاده زدند ولی اصولا آن بنا در خور شان آن امامزاده واجب التعظیم نیست و باید گنبد و بارگاه شکوهمندی برای او بنا میشد بعقیده بنده در باره دو شخصیت در طالقان خیلی کوتاهی و کم لطفی و بی توجهی شده است.یکی همین امامزاده بزرگوار و دیگری جناب شعیب ابن صالح طالقانی در فربه اوانک طالقان که مشهور است ایشان جلودار و جزویاران حضرت قائم آل محمد علیه السلام است و مرحوم مجلسی در جلد سیزدهم کتاب گرانقدر بحارالانوار آنرا بیان داشته که دارای کم مقامی نیست گو اینکه باید همه اماکن متبرکه مورد توجه قرار گیرند ولی جا داشت مزار مبارک این دو شخصیت بزرگوار برای ترویج مذهب حقه شیعه خیلی مجلل تر بنا میشد و در باره آنها تبلیغات بیشتر میگردید در گذشته مقبره امامزاده هارون دو لنگه درب ورود به صحن خاتم کاری شده ذیقیمت داشت که گویا در زمان قاجاریه ساخته و نصب شده بود که اخیرا آنها را کنده و برده اند اینک بجای آن درب چوبی ساده ای گذاشته اند امید که آیندگان در بنای آبرومند این امامزاده اقدام کنند خلاصه اینکه مردم از دور و نزدیک به زیارت این امامزاده بزگوار می آیند و نسبت به او و اجداد طاهرینش عرض ادب میکنند و حاجت می طلبند نگارنده در گذشته خود در کتابی دیده بودم که نوشته بود حضرت هارون ابن موسی بن جعفر علیه السلام در طالقان مدفون است و به آنیقین دارم ولی متاسفانه حالیه هرچه فکر میکنم نمیدانم در کجا و در چه کتابی آنرا خوانده بودم که ذکر سند کنم اما از آن رو است که به حرمت ایشان تاکید دارم..

در ضلع شمالی میدان امام خمینی اشتهارد بنای بارگاهی محکم و مجلل قراردارد که به امامزاده ام کبری و ام صغری معروف است. مردم محلی و مسئولین اداره اوقاف آنها را دو بانوی بزرگوار از منسوبین امام موسی کاظم (ع) می دانند. بنای امامزاده تشکیل شده است از یک ایوان ورودی رو به شمال، یک تالار مستطیل شکل به عنوان نمازخانه و محل دعـا و اطاقی مربع شکل که ضـریح امامزادگان در آن قـرار دارد.

ساختمـان بنا با آجـر و کاشی تزئین شده و گنبد مدور آن کامـلاً کاشیکاری است. در خصوص زمان اولیه ساخت بارگاه تاریخ دقیقی در دست نیست ولی سنگ نوشته موجود حکایت از آن دارد که در سال 1089 هجری قمری شخصی به نام مرحوم «میرزا حسابی» بانی تعمیرات اساسی ساختمان بوده است. بر دیوار جنوبی تالار سنگ قبری نصب شده که تاریخ چهادهم ذی الحجه 991 را بر خود حـک دارد. وجود این سنگ قبر در دیـوار قدمت بنا را حـداقل تا آن دوره به عقـب می برد.
دکتـر بیات نیز در کتاب ارزشمند خود آن را مربوط به دوره صفوی می داند. بنای امامزادگان با شماره 753 در سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده است. هم اکنون گلزار شهدای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی در این مکان شریف قرار دارد که همین امر موجب استقبال بیش از پیش مؤمنین از این بارگاه مقدس گردیده است. در سالهای اخیر توسط اداره اوقاف و سازمان میراث فرهنگی تعمیرات اساسی در ساختمان امامزادگان صورت گرفته است و در زمینه زیبا سازی محوطه آن نیز شهرداری اشتهارد با همکاری بنیاد شهید کرج اقداماتی مناسبی انجام داده است و جناب آقای مهندس ایرج اشتهاردی خیر محترم مقیم اسپانیا بانی ساخت دیوار جنوبی آن به شکل سنتی بودند که چند وقت پیش به اتمام رسید.

اما موضوعی که امروزه دل هر زائر و هرکسی که نگاهی به گنبد آن میندازد را به درد می آورد تخریب قسمت اعظمی از کاشیکاری گنبد آن است. این تخریب در صورتی اتفاق افتاده که گنبد این بارگاه چند سال پیش تعمیر اساسی شد و از نو کاشیکاری شد.
بی توجهی مسئولان اوقاف و دیگر مسئولان به چنین آثار تاریخی و زیارتی که جز آثار ملی ثبت شده است واقعا تعجب آور است. البته تنها این زیارتگاه نیست که مورد بی توجهی قرار گرفته شده است. بنای مخروبه امامزاده ای که به امامزاده رزاق معروف است نیز چندی پیش برای بازسازی بطور کلی تخریب شد اما بعد از آن کار خاصی تا کنون صورت نگرفته است.

امامزاده عبدالقهار بنایی آرامگاهی است که در روستای ورده در استان البرز کشور ایران واقع شده‌است. این بنا در قول عامه منسوب به امامزاده ابوالحسن، ملقب به عبدالقهار فرزند موسی کاظم و برادر امام رضا می باشد.اما احتمالا مربوط به یکی از نوادگان موسی کاظم است. چون در منابع تاریخی و رجالی فرزندی به نام ابوالحسن ملقب به عبدالقهار در میان فرزندان امام موسی کاظم یافت نشده است. این اثر در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۹۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است

معماری بنا

مجموعه بنای کنونی امامزاده دارای طرح مستطیل شکل است که در راستای شمال- جنوب کشیده شده است. دسترسی به آن از سمت شمال میسر است. محوطه امامزاده که آرامگاه پیشینیان روستا است به دلیل درختان زیبا و ارتفاع و دید به رودخانه فضای دلنشینی دارد. در گذشته صفه محوطه با دیوار و دری چوبی ازاطراف جدا شده بود اما در حال حاضر صحن و پیرامون یکپارچه هستند. سراسر جانب شرقی صفه را مجموعه بناهای امامزاده دربر گرفته است. نخست از دری به یک محوطه سرپوشیده یا رواق نخستینی که در شمالی ترین قسمت بنا قرار دارد وارد می شویم. در سمت شرقی این محل و پشت دیوار جنوبی آن انباری قرار دارد که کلیه دیوار های آن به سنگ قلوه ساخته شده و سقف آن با چوب تیرریزی شده است.

در سمت جنوب رواق کوچک و انبار پشت آن، رواق اصلی مقابل حرم قرار دارد که طول آن 8/50 متر و عرض آن 3/40 متر است. پوشش رواق مزبور در جلو به صورت مسطح و تیرریزی شده و در عقب به کمک قوس های آجری و پوشش گچ انجام گرفته است. تمامی عرض و نمای ضلع غربی رواق مزبور را در چوبی مشبکی که قسمت بالای آن قوس دار می باشد فرا گرفته است.

قسمت اصلی امامزاده یا حرم آن در سمت جنوبی رواق مزبور واقع است و به کمک دری که 1/15 متر عرض دارد به هم ارتباط دارند. طرح حرم در داخل عبارت از یک چهار ضلعی کامل است که طول هر یک ازاضلاع آن 4/60 متر و ضخامت دیوارهای آن 1/20 متر می باشد. دیوارهای جانبی حرم فاقد هرگونه تزیین است. در وسط دیوار غربی حرم دو پنجره چوبی مشبک بر روی یکدیگر در قطر دیوار جاسازی شده بوده اند که در حال حاضر یکی به در تبدیل شده است. پوشش نخستین حرم به کمک چهار فیل پوش و سپس کاربندی های روی آن ها به انجام رسیده است. در حال حاضر چهاچوب در ورودی حرم دارای طرح گل و بته های دهان اژدری است ولی دو لنگه در آن فاقد ارزش هنری است.این در حالی است که در گذشته دو لنگه در ورودی آن نیز نظیر چهارچوب کنونی دارای تزیینات زیبایی بوده و به همین دلیل در سال 1342 دزدان آثار تاریخی آنرا همراه با ضریح چوبی می ربایند.

پس ازمدتی ضریح امامزاده و در آن کشف می گردد که در چوبی نفیس هم اکنون در موزه ملی ایران (موزه ایران باستان) نگهداری می‌شود. ضریح مزبور عبارت ازصندوق مستطیل شکلی است به طول 2/11 و عرض 1/18 متر که دو دیواره طولی آن به وسیله چهار قاب منبت با نقش گل و بته زینت یافته است. شیوه منبت کاری صندوق آن را جزء آثار ارزنده دوره صفویه قرار داده است. کتیبه بسیار زیبای صندوق بر روی دیواره عرضی آن قرار دارد که با خطی خوش کنده کاری شده است. در این کتیبه عنوان شاه طهماسب صفوی که که صندوق در عهد او ساخته شده چنین ذکر گردیده است: «ابوالمظفر شاه طهماسب بهادرخان»

در مقابل ضلع غربی حرم رواق دیگری قرار دارد که طول آن 4/50 متر و عرض آن سه متر است در ضلع شمالی آن دیواری به قطر 1/40 متر داشته است که در ورودی در آن قرار داشته است. این دیوار در حال حاضر برداشته شده است. ضلع غربی این رواق را نیز سراسر در چوبی مشبکی فرا گرفته و چنانکه گفته شد در ضلع شرقی غرفه نیز دو پنجره چوبی مربوط به حرم قرار داشته. یکی ازاین پنجره ها در حال حاضر به در تبدیل شده است. به طور کلی باید گفت که قدیمی ترین قسمت مجموعه مزبور عبارت از همان بنای چهارگوشه حرم است و سپس رواق های شمالی و غربی و پیش رواق شمالی به آن آفزوده شده است. در سالهای اخیر تمامی رواق های غربی حرم که کل طول بنا را در بر می گیرد و ازغرب به واسطه پنجره های وسیع و مرتفع چوبی مشبک به صفه مرتبط است، به یکدیگر متصل شده اند و یک رواق طولی با عرض 3 متر را شکل داده اند. هر سه دهانه بازشویی از میان پنجره مشبک به حیاط دارند. همچنین یک در در شمالی ترین قسمت رواق به بیرون ایجاد شده استدر سال های اخیر در قسمت جنوب اتاق حرم، یک اتاق و رواق با همان الگوی معماری به طول ساختمان افزوده شده است.

امامزاده طاهر نام امامزاده‌ای است در نزدیکی شهر کرج که به خاطر گورستان همجوار آن که مدفن بسیاری از هنرمندان و روشنفکران است مشهور است.

این مکان در مسیر اتوبان کرج-قزوین بعد از پل مهرشهر واقع است.در قسمت شرقی شهرك دريا و شمال باغ سيب مهرشهر و در حريم شمالی راه‌آهن كرج – قزوين واقع شده و راه دسترسی به آن از حريم راه‌ فرعی آزادراه می‌باشد . بخشی از بنای فوق متعلق به دوره صفويه و بخش ديگر آن مربوط به دوره معاصر است .

مساحت اراضی آن آستان بالغ بر شش هکتار است که در آن ساختمان حرم، صحن مطهر، پارک و فضای سبز، پارک کودک، پارکینگ خودرو، قبرستان و وضوخانه و بلوار شمالی با آبنمایی زیبا احداث شده است . ساختمان قدیم بقعه به علت فرسودگی بنا و انفکاک دیوارها در سال ۷۴ تخریب و ساختمان جدید با طرحی زیبا و درمساحت ۱۴۰۰ مترمربع بنا گردیده که دارای یک گنبد خانه، دوشبستان زنانه و مردانه، دو رواق شمالی و جنوبی، دو گلدسته و یک ایوان الحاقی زیبا است . ضریح مطهر در سال ۷۹ که به شکل سنتی ساخته شده نصب گردید . پارک و فضای بازی کودکان به مساحت شش هزار متر مربع در ضلع جنوبی حرم نمایی زیبا به آن بقعه بخشیده است .

گنبد بلند و نوساز و زیبایی دارد که مربوط به صحن و سرای امامزاده طاهر است. تاسیسات و بناهای قبلی امامزاده که کاملا تخریب شده بود توسط اداره اوقاف نوسازی شده است. مسئول امامزاده طاهر به نقل از اسناد و مدارک، نسبت امامزاده طاهر را به امام زین العابدین می‌داند ولی از سال دفن وی اظهار بی اطلاعی می‌کند.

امامزاده طاهر در محوطه بسیار وسیعی واقع شده و حیاط آن یکی از گورستان‌های پرجنب و جوش شهرستان کرج است که آوازه آن به واسطه شخصیت هایی است که در آن به خاک سپرده شده اند.

برج مقبره کردان در فاصله 800 متری روستای کردان و در شمال غربی شهرستان ساوجبلاغ استان البرز قرار دارد.

این برج با نمایی آجری و پلانی خورشیدی شکل و مدور، بر روی سکویی دایره مانند به قطر 8 متر بنا شده و دارای 34 کنگره به ارتفاع 6 متر می‌باشد. ابعاد هر یک از پره‌های برج 50×40 سانتی‌متر و نوک پره‌ها مماس بر محیط دایره‌ای و دندانه‌ها تا پایه گنبد تداوم یافته است. گنبد این برج دوپوش و از نوع عرقچین می‌باشد.

بر اساس شواهد و اسناد کشف شده، این بنا از آثار دوره سلجوقیان است و گفته می‌شود مقبره امامزاده حسین(ع)؛ از نوادگان امام سجاد(ع) است و در تمام روزهای سال مورد زیارت دوستداران اهل بیت قرار می‌گیرد.

درختان کهنسال توت و چنار در محوطه امامزاده و جوی‌های کوچک با آب زلال و پاک و جاده زیبای منتهی به امامزاده، از جمله جاذبه‌های طبیعی این اثر تاریخی می‌باشد.

خانه دکتر محمد مصدق با قدمت دوره قاجاریه در استان البرز، شهرستان ساوجبلاغ، روستای احمدآباد قرار دارد.

این خانه در جنوب روستای احمدآباد در داخل زمینی که در اصل ملک مادری دکتر مصدق بود، درون حصاری چینه‌ای که با کاه‌گل روکش شده بود ساخته شد.

خانه دکتر مصدق دارای یک درب اصلی در شمال و یک درب فرعی کوچک در غرب است. درب اصلی شامل 2 لنگه درب فلزی بزرگ می‌شود.

این خانه به طور کلی از 2 بخش ساختمان مسکونی و حیاط وسیع که دور تا دور آن را احاطه کرده تشکیل شده است.

خانه دکتر مصدق بنای آجری ساده‌ای است با پلان مستطیل شکل در 2 طبقه. بام آن نیز به صورت شیروانی فلزی است که چند دودکش آجری در میان آن قرار دارد.

در طبقه اول این خانه 4 اتاق و 5 قسمت دیگر شامل ایوان، فضای تقسیم کننده، سرویس بهداشتی، کفش کن، و انبار وجود دارد.

به طور کلی وضعیت ظاهری خانه دکتر مصدق یادآور یم کوشک ساده دوران قاجار است. مشخصه‌هایی چون مصالح آجری، تزئینات محدود و مختصر، ایوان‌ها و ستون‌های چهارگوش، اتاق‌های ساده، درها و پنجره‌های چوبی و بام شیروانی دلیلی بر این ادعا هستند. در یکی از اتاق‌های این خانه خودرو وزارتی دکتر محمد مصدق نگهداری می‌شده است.

دکتر مصدق در دوره ششم مجلس شورای ملی به مجلس راه یافت و پس از پایان این دوره به علت دخالت دولت در انتخابات مجلس، از سیاست کناره گرفت و در این خانه سکنی گزید.

وی وصیت کرده بود او را پس از مرگ کنار شهدای ۳۰ تیر در ابن بابویه دفن کنند، ولی با مخالفت محمد رضا پهلوی رو به رو شد و وی را در سال 1345 در یکی از اتاق‌های همین خانه به خاک سپردند.

در ضلع شرقی این خانه بعدها ساختمانی جدید ساخته شد و به عنوان «موزه و کتابخانه دکتر محمد مصدق» مورد استفاده قرار گرفت.

خانه دکتر مصدق در سال 1379 توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره 2943 در فهرست اثار ملی ایران به ثبت رسید.

قلعه دختر کلاک دره کلاک بالا ، سه کيلومتري شرق کرج قرار دارد. بالاي کوه قلعه اسفنديار که در شرق روستاي کلاک واقع شده ، باقيمانده ديوارهاي قلعه اي به چشم مي خورد که کاملا ويران شده و پلان و نقشه آن غيرقابل تشخيص است.

قلعه دختر کلاک درخط الراس کوه واقع شده و از بالاي آن ، محدوده کرج و گرمدره و غرب تهران کاملا ديده مي شود . به احتمال زياد قلعه دختر کلاک، جزو پايگاه هاي ديده باني بوده و با قلعه هاي شاه دزد ، ري زمين ، تنگ گسيل و شهرستانک ارتباط داشته است . سفال هاي پراکنده در بالا و اطراف قلعه ، شباهت زيادي به سفال هاي سلجوقي- ايلخاني دارد و مي توان آن را با قلعه هاي اين دوره در ارتباط دانست.

اولین موزه تاریخ طبیعی و تنوع زیستی کرج، با حضور رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و استاندار البرز، در پارک شهید چمران کرج به بهره برداری رسید.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، “حسن پسندیده”، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان البرز، در مراسم افتتاح این موزه، اظهار داشت: موزه تاریخ طبیعی کرج از جمله اماکن فرهنگی، اجتماعی، علمی و پژوهشی است که نقش مهمی در شناساندن زیست بومهای مختلف جانوری و گیاهی کرج به کشور دارد.

وی افزود: این موزه در پی مصوبات سفر دور اول هیئت وزیران، در محوطه ای به مساحت یک هزار مترمربع احداث شده که به بهره برداری رسید.

پسندیده ادامه داد: در این موزه انواع گونه های جانوری و گیاهی، سنگها و کانیها جهت آشنایی دانش آموزان، دانشجویان و عموم علاقه مندان با محیط زیست کشور به نمایش گذاشته شده است که با توجه به موقعیت مکانی موزه، این مجموعه از پتانسیل اطلاع رسانی بالایی برخوردار است.

وی همه نمونه های موجود در موزه را دارای شناسنامه اعلام کرد و گفت: در این موزه تعداد زیادی از انواع پستانداران، پرندگان، دوزیستان، ماهیها، گیاهان، حشرات، سنگها، اسکلتهای جانوری، جمجمه و سردیس گونه های مختلف جانوری نگهداری می شود.

مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز اظهار داشت: موزه تاریخ طبیعی و تنوع زیستی کرج شامل یک سالن توجیه مفاهیم آموزشی به گروههای دانش آموزی و دانشجویی است.

وی گفت: همچنین وجود فضاهای آزمایشگاهی برای آموزش بوم شناسی، جانورشناسی، گیاهشناسی، لیمونولوژی و تاکسیدرمی موجب شده که این مجموعه بتواند برای ارائه واحدهای درسی عمومی، پایه و تخصصی در خدمت مراکز دانشگاهی استان باشد.

کاخ سلیمانه به دستور فتحعلیشاه قاجار و به مناسبت تولد فرزند سی وچهارم وی سلیمان میرزا و توسط محمدحسین خان نام الدوله ملقب به صدر اصفهانی و به عنوان کاخ ییلاقی و یا به گفته ی بعضی منابع مقر حکومتی کرج در سال ۱۲۲۷ ه.ق مصادف با۱۸۱۱ م و۱۱۷۲ ه.ش در آبادی کرج بنا نهاده شد.بنا های متعددی با نام های پرطمطراقی چون ساختمان های فراش آباد و کلاه فرنگی وعمارت های کلاه گلشن و درقرمز وباغ های فردوس و شاه و انگوری در اطراف و اکناف کاخ سلیمانیه ساخته شده بودند که امروزه متاسفانه اثری از آنها یافت نمی شود.امروز از آن همه بناها و کاخ های مجلل تنها ابین بنا باقیست که به قول دوستان بیشتر خاطره ی خانه ی درویشان را تداعی می کند تا سرای امیران.اهمیت کاخ سلیمانیه به جهت دو نقاشی دیواری های تالار اصلی آن است که توسط عبدالله خان نقاشباشی یکی از هنرمندان اوایل دوره ی قاجار کشیده شده است.

ساختمان کاخ بنایست مستطیلی شکل که بر پایه هایی آجری به ارتفاع ۵/۲ از کف ساخته شده است واز نخستین بنا هایی در ایران است که بر روی پایه ساخته شده است.دو پلکان در جبهه ی شمالی و به قرینه ی آنها دو پلکان دیگر در جبهه ی جنوبی هرکدام با هشت پله و روکش لعاب فیروزه ای راه های دسترسی به ساختمان و تالار اصلی است.در جبهه ی شرقی کاخ برجی در ۵طبقه وجود داشته است که امروز فقط مخروبه ای از طبقه ی همکف آن باقیست.در دوره ی قاجاریه برج هایی در اطراف کاخ های ییلاقی ساخته می شد تا زنان حرم بتوانند از آن محوطه ی کاخ و شکارگاه را تماشا کنند که این ساختار دراین بنا قابل مشاهده و ملاحظه است.

اهميت كاخ سليمانه به دليل دو تابلوي ديواري داخل تالار آن با تصويري از شاهان قاجار است. در شرق ساختمان كاخ برجي در 5 طبقه ساخته شده بود كه هم اكنون تنها ويرانه‌هاي طبقه هم‌كف برج شرقي باقي مانده است.

گروه استانها : کاخ فتحعليشاهي سليمانيه واقع در دانشکده کشاورزي کرج در صورت تامين اعتبارات مورد نياز و خريد حريم منظري آن ، از حصار کنوني اين دانشکده رهايي يافته و گام موثري براي احيا آن برداشته مي شود.اين کاخ در حال حاضر در محوطه دانشکده کشاورزي کرج واقع شده و همين امر مشکلات بسياري را براي بازديدکنندگان اين کاخ و همچنين مرمتگران ايجاد کرده است .

كاخ سليمانه يكي از مجموعه كاخ‌هاي زيباي سليمانيه كرج است كه در سال 1227 هجري قمري به دستور فتحعلي شاه به مناسبت تولد پسر سي و چهارم وي سليمان ميرزا و به دست حاج محمدحسين خان نظام‌الدوله اصفهاني، معروف به صدر اصفهاني در آبادي كرج بنا شد.

عمارت كاخ سليمانه پيش از انقلاب توسط اداره ميراث فرهنگي قزوين مرمت، سامان‌دهي و استحكام‌بخشي شده و جزيي از بناهاي مورد استفاده دانشكده كشاورزي محسوب مي‌شد و در سال 79 عمليات سامان‌دهي گسترده‌اي توسط اداره ميراث فرهنگي غرب استان تهران روي بناي اين عمارت آغاز شد

عمارت سليمانه پيش از انقلاب توسط اداره ميراث فرهنگي قزوين مرمت، سامان‌دهي و استحكام‌بخشي شده بود و جزيي از بناهاي مورد استفاده دانشكده كشاورزي محسوب مي‌شد. در سال‌هاي بعد عمليات سامان‌دهي گسترده‌اي توسط اداره ميراث فرهنگي غرب استان تهران روي بناي اين عمارت آغاز شد.

ینگی امام یکی از روستاهای کهن شهرستان ساوجبلاغ است که امامزاده، کاروانسرا و تپه‌ای تاریخی را در خود جای داده‌است. در ابتدا نام ینگی امام به امامزاده و سپس به کاروانسرا و تپه و هم اکنون به همه این روستا اطلاق می‌شود.

کاروانسرا

به فاصله کمی از آرامگاه امامزادگان هادی و علی‌النقی و حدود ۱۰۰متر از سمت جاده کرج-هشتگرد، کاروانسرای شاه عباسی ینگی امام قرار دارد. طرح کلی کاروانسرا مستطیل شکل است. چنان که طول خارجی آن ۶۹متر و عرض آن ۶۰/۶۷متر است. متأسفانه هم اکنون فقط ضلع شرقی نمای خارجی آن همچون گذشته سلامت خود را حفظ کرده و نمای خارجی سه ضلع دیگر تغییرات کلی یافته‌است. از تغییرات ایجاد شده در این کاروانسرای زیبا که نوعی تخریب به شمار می‌رود، می‌توان به نصب درب و پنجره‌های جدید در نمای شمالی، مسدود شدن دو طاقنما و در ورودی ضلع جنوبی که دهانه قوس سر در آن ۴۰/۵ متر است، فروریختگی طاق در سردر ورودی ضلع جنوبی، ضمیمه شدن حجره‌های دو طرف ضلع شمالی داخل کاروانسرا به حجره‌های پشتی، تغییرات عمده در محوطه گوشه جنوب غربی و… اشاره کرد. اهمیت و زیبایی کاروانسرای ینگی امام به حدی است که وصف آن علاوه بر سفرنامه‌های ایرانی به سفرنامه‌های خارجی نیز سرایت کرده‌است. به عنوان نمونه لرد کرزن نایب‌السلطنه هندوستان در سفر خود طی سالهای ۱۸۸۵و ۱۸۹۵میلادی و «یوشیدا ماساهارو» نخستین فرستاده دولت ژاپن به ایران در عصر قاجار از تناسب و زیبایی تحسین برانگیز این کاروانسرا سخن به میان آورده‌اند. میرزا حسین فراهانی در سفرنامه خود ضمن شرح مسیر راه تهران تا قزوین می‌نویسد: «کاروانسرای ینگی امام شش اتاق بزرگ و کوچک پاکیزه سفید کاری شده دارد که همه را فرش کرده و مبل گذاشته‌اند و منزلگاه مسافران محترم است. جلوی این کاروانسرا باغ بزرگی ساخته شده که قریب به دوازده جریب است و صحن کاروانسرا مشتمل بر سه ایوان و بیست و چهار حجره‌است که همه حجره‌ها اتاق شده و بعضی اتاقها حصیر فرش و مبل مختصری دارد که منزلگاه مسافران است».

هم مرور زمان، هم بی تولیتی این مکان زیبای تاریخی و هم تغییراتی که در ساختمان آن از پیش از انقلاب به وجود آمده زنگ خطری است که هر چه زودتر باید مسوولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برای حفاظت و مرمت آن اقدام نمایند. بهترین پیشنهاد آن است که کاروانسرا پس از ثبت به عنوان اثر ملی به مجتمع فرهنگی. سیاحتی یا موزه تبدیل شود.

تپهٔ تاریخی

سومین اثر معروف ینگی امام، تپه‌ای تاریخی است که به فاصله کمی از امامزاده و کاروانسرا در حاشیه جاده کرج-هشتگرد قرار دارد. سالهای پیش، آثار و علایم معماری روی آن نمایان بوده که به مرور زمان از میان رفته‌است. درباره تاریخ‌نگاری تپه مزبور پیش از انجام حفاری‌های باستان‌شناختی سخنی نمی‌توان گفت؛ اما وجود تکه‌های فراوان سفال در سطح آن و کشف آثار به صورت تصادفی به هنگام تعریض جاده از تاریخی بودن تپه حکایت می‌کند.

نوع اثر: محوطه باستانی [قبرستان تاریخی]

موقعیت جغرافیایی: حدفاصل میان روستاهای خچیره و گته ده

قدمت: قاجاریه

منطقه طالقان علاوه بر آثار تاریخی و فرهنگی بیشمار ، اندیشمندان ، نویسندگان و عارفان بسیاری را در خود پرورانده و به جامعه ایران معرفی کرده است . در این بین منطقه لمبران یکی از نقاط باستانی حوزه طالقان بوده و با توجه به آثار و اشیا بدست آمده از این محوطه ، قدمت آن را حداقل به هزاره اول قبل از میلاد می رساند . این محوطه یکی از گورستان های پیش از تاریخ بوده و در حد فاصل میان روستای چیره و گته ده واقع شده است .

لمبران واقع عرض جغرافیایی ۳۶ ۱۰ ۳۲ و طول جغرافیایی ۵۰ ۵۸ ۰۶ و ۲۰۸۰ متر ارتفاع از سطح دریا از بخش بالا طالقان از شهر طالقان بوده و از سمت شمال با روستاهای مهران و ناریان از سمت شرق با ناریان رود از سمت جنوب با روستای خوچیره و از سمت غرب با روستا ی جوستان همجوار میباشد.

لمبران مزرعه ای متعلق به جوستان بوده و چون در بین راه گته ده قرار داشت قهوه خانه ای در آن دایر شده بود و محل اتراق چوپانان و مسافرن بود.قهوه خانه دار این قهوه خانه نیز یکی از اهالی روستای جوستان بود.

لمبران به علت ارتفاع از سطح دریا و قرار داشتن در نقطه کوهستانی دارای آبی صاف و هوایی دلپذیر میباشد بطوریکه در اواسط تابستان نیز شب های لمبران سرد و پاییزی است.

منطقه باستان‌شناسی ازبکی در آن واقع شده و نمونه اولین خشت دست ساز بشر که در سازمان ملل نگهداری می‌شود توسط سیدمحمد خاتمی به نشانه گفتگوی تمدن‌ها از این منطقه به سازمان ملل هدیه شده است، مصطفی بازرگان برادر مهندس مهدی بازرگان از مفاخر و محققان این شهرستان محسوب می‌شوند و هم اکنون در سن ۹۷ سالگی در این منطقه زندگی می‌کنند شهر مصطفی آباد یادگار دوران مباشری وی بر این شهر است.

ازبکی یکی از روستاهای دهستان احمدآباد مصدق از بخش مرکزی شهرستان نظرآباد است که در ۸۰ کیلومتری غرب شهر تهران واقع شده‌است. بخش‌هایی از این محوطه باستانی نه هزار ساله را کارشناسان مرکز باستان‌شناسی ایران در سال ۱۳۴۸ خورشیدی مورد شناسایی قرار داده و در سال ۱۳۵۲ به شماره ۹۵۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. براساس کاوش‌های صورت گرفته، محوطه باستانی ازبکی در برگیرنده شش هزار سال بقایای فرهنگی پیش از تاریخ و اوایل دوران تاریخی ایران از نیمه اول هزاره هفتم تا نیمه نخست هزاره اول پیش از میلاد مسیح یعنی دوران مادها است. ازبکی محوطه باستانی گسترده‌ای برابر با صد هکتار و ۱۰ تپه ارزشمند است که شش تپه از آن را گروهی از باستان شناسان ایرانی به سرپرستی دکتر یوسف مجیدزاده (از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۴) حفاری کرده‌اند.

نوع اثر: سنگ نوشته (کتیبه)

موقعیت جغرافیایی: 3200 متری جنوب غرب گردنه عسلک و در دامنه ارتفاعات یخچال و میش چال

قدمت: قاجاریه
سنگ نوشته قاجاري گردنه عسلك روستاي گراب طالقان بدون حفاظت هاي لازم ‌آثار و كتيبه هاي تاريخي رها شده است . سنگ نوشته قاجاري گردنه عسلك روستاي گراب طالقان بدون حفاظت هاي لازم ‌آثار و كتيبه هاي تاريخي رها شده است .اين درحالي است كه سنگ نوشته قاجاري گردنه عسلك و نهر تاريخي آن به شماره 7047 در تاريخ 12 بهمن81 در زمره آثار ملي اين قرار گرفته اند تا در پناه قوانين ميراث براي هميشه در تاريخ روستاي گراب ماندگار شوند.در بدنه شمالي سنگ ياد شده كتيبه‌اي به ابعاد 100 سانتي‌متر طول و 85 سانتي‌متر عرض وجود دارد كه روي آن در چهار سطر مطالبي به صورت برجسته نوشته شده است.

متن نوشته شده روي سگ به علت فرسايش بيش از حد آن به سختي قابل خواندن بود .

« در سطح اول و در وسط كادر آمده است :نصر من‌الله و فتح‌ قريب و زير آن نوشته شده از تو مدد در سطر دوم: بعهد ناصرالدين شاه شاهان / كه با اميران تورانش بچنگ است .در سطر سوم: به حكم ميرزا ايوب مير دفتر / كه از بهر رعيت به ز گنج است .در سطر چهارم نيز نوشته شده بود ، رضي بيك كرده جاري آب اين نهر / هزار دويست به هشتاد پنج است (1285)»

كارشناسان معتقدند :« هر چند مضامين و معني كلمات اين سنگ نوشته واضح و روشن است اما مفهوم كلي آن يا موضوع نوشته براي هيچ كس روشن نيست.»

به نظر مي رسد كه كه در زمان ناصرالدين شاه بفرمان فردي بنام ايوب ميردفتر، دستور ايجاد نهري صادر مي‌شود كه در سال 1285 هجري به مرحله اجرا گذاشته مي‌شود.

حال اين نهر آب كدام چشمه را به كجا مي‌خواسته منتقل كند و چه اتفاقاتي به وقوع پيوسته است براي كسي به درستي و مستند نمي داند اما برخي از كهنسالان روستاي گراب نقل مي‌كنند كه مي‌خواستند آب دو چشمه را كه از زير كوه يخچال سرچشمه مي‌گرفته به سمت كرج جاري كنند كه اين اقدام با مخالفت اهالي طالقان مواجه شد و درگيري نيز بين دو طرف صورت گرفته و چند نفر كشته شدند، در نتيجه كار ايجاد نهر نيمه تمام رها مي شود.

اعضاي هيات در بررسي منطقه پيرامون سنگ نوشته موفق به يافتن نهري شدند كه داراي حدود 97 متر طول و 30/1 متر عرض بوده و ديوار دو طرف نهر با سنگ مالون چيده شده و كف آن نيز به صورت پراكنده سنگفرش شده بود.

اين نهر در فاصله 3300 متري سنگ نوشته و در جهت شرقي، غربي احداث شده و در موقعيت جغرافيايي 36 درجه و 8 دقيقه و 38.3 ثانيه عرض جغرافيايي و 51 درجه و 12 دقيقه و 007 ثانيه طول جغرافيايي و در ارتفاع 3172 متر از سطح دريا و در جبهه شمال شرق سنگ نوشته واقع شده است.

این قلعه در فاصله سه کیلومتری شمال غرب روستای «هرنج» طالقان بر فراز کوه قرار دارد و مربوط به دوره اسماعیلیه است. از این قلعه اکنون جز بقایای دیوارهایی از ملات ساروج چیزی باقی نمانده است. حد فاصل دیوار شرقی و غربی حدود 100 متر است و در وسط محوطه، آثار یک حوض سنگی به چشم می خورد که به احتمال زیاد برای جمع آوری آب باران و برف مورد مصرف بود. سفالینه های جمع آوری شده از سطح تپه به قرن پنجم هـ . ق تعلق دارد.

این حمام متعلق به اواسط دوره قاجاریه و در محلات قدیمی شهر کرج واقع است. ورودی حمام با هشت پله به کف حمام در عمق ۵/۳ متری مرتبط می‌شود. سربینه یا رختکن شامل یک گنبد مرکزی است که در طرفین گنبد چهار گنبد کوچک‌تر گره پوش مشاهده می‌شود.در ساختمان حمام از آجرهای ختایی به ابعاد ۵×۲۰×۲۰ سانتی متر و ملات گل آهک استفاده شده است.

دریاچه غمیش در شهر طالقان استان البرز واقع است. مراتع سرسبز، جویباران و رودهای جاری در کف دره ها زیبایی وشکوه ویژه ای به این ناحیه می بخشد. دیدار آبادیهای کوچک و بزرگ آن بر فراز تپه ماهورهای رنگارنگ در بهترین زمان بازدید از منطقه یعنی اوایل فروردین ماه هر سال، شورانگیز و فراموش نشدنی است.

هوای پاک صاف و آبی یکدستی در این روزهای آغازین سال بر منطقه حاکم است. نسیم جانبخش بهاری می وزد. از طریق بزرگراه کرج به قزوین در جاده طالقان و از آبادی بزرگ زیاران با وسیله نقلیه و در جاده طالقان و از آبادی بزرگ زیاران با وسیله نقلیه و در جاده ای آسفالته با عبور از دهکده های زیبای صمغ آباد و ابراهیم آباد بتدریج ارتفاع می گیرید. پس از مدت کوتاهی بر گردنه 2700 متری ابراهیم آباد قرار می گیرید.
دورنمای مناظر با شکوه خط الرأس شاه البرز در پس زمینه آبی آسمان بی نظیر است. از گردنه سرازیر شده، وارد دره عظیم آن می گردید. راه آسفالته را پی گرفته، ابتدا به شهرک و آنگاه رو به سوی شمال به آبادی حسن جون در کنار خروشانترین رودخانۀ طالقان می رسید. پس از خروج از وسیله نقلیه تان از کنار مدرسه بزرگ آبادی، مسیری ملایم را در تپه ای به رنگ سرخ به سمت غرب پیش گیرید و آرام آرام به صعود ادامه دهید. در مسیر ماشین رو و خاکی که در آن ترددی انجام نمی شود. بالا بروید و سرانجام پس از یک ساعت به گردنۀ کوتاهی می رسید. دورنمای چندین درخت و گنبد سبز و جذاب امامزاده قاضی سعید در شمال به صورتی رؤیایی و مسحور کننده خودنمایی می کند. تا افقهای دوردست غربی تپه ماهورها ادامه دارند. از گردنه سرازیر شوید، پس از نیم ساعت به امامزاده و چشمۀ گوارای آن می رسید.

هنوز درختان را برگ و بری نپوشانده است. هوای پاک و خنکی در منطقه جریان دارد. استراحت کوتاهی کنید و رو به سوی گردنه ای در ورای یک قله خاکی در سمت غرب، از مسیری پاکوب راهتان را ادامه دهید و به گردنه می رسید و از سوی دیگر به طرف آبادی کوچک و بسیار زیبای آرتون پایین بروید. پس از رسیدن به باغهای ده، اندکی به سمت جنوب سرازیر شوید. در حالی که از چمنزارها و درختان گیلاس و سیب می گذرید، خود را روبروی پهنۀ بسیار بزرگ و گستردۀ دریاچه غمیش استخر می یابید. دریاچه در کاسۀ پهناوری از جویباران جاری از کوه و در میان نیزارها قرار دارد. آب آن شفاف است و محیط وسیعی را احاطه کرده است. چادر خود را در این محل برپا کنید. پس از یک کوهپیمایی جذاب و با نشاط سه ساعته از حسن جون تا بدآنجا، دیدار دریاچه خستگی شما را می زداید. غمیش استخر مکان بسیار مناسبی برای یک استراحت شبانه و گردشی در میان باغها و مزارع و لذت بردن از طبیعت جذاب طالقان است.
صبح روز بعد که اولین پرتوهای نور خورشید بر منطقه تابین می گیرد، پس از نرمشی کوتاه در کنار برکۀ زیبای غمیش استخر، از دشت کوچکی در جنوب دریاچل رو به سوی جنوب سرازیر می گردیم . راه با عبور یک سراشیبی و سربالایی مختصر، به تپۀ بزرگی منتهی می شود. با گام نهادن بر فراز این تپۀ، در زیر پایمان با منظره بسیار زیبا و پر کشش دریاچۀ فاقد هرگونه پوشش گیاهی است و آبی نسبتا سرد و به رنگ سبز سیر دارد که از سرچشمه های متعددی در کناره و کف آن تغذیه می شود. این دریاچه در نزدیکی آبادی میراش قرار دارد. با دیداری از این دریاچۀ زیبا به سمت جنوب حرکت کنید. و پس از نیم ساعت به آبادی زیبای میراش می رسید و آز انجا به شهرک مرکز طالقان باز گردید.

راههای دیگر دستیابی به دریاچه:

1- درۀ طالقان، زیدشت، پل دنبلید، روستای میراش در جادۀ آسفالت.

آبشار سیجان در استان البرز واقع است. آبشار در نزدیکی روستایی به همین نام و در ارتفاعات مشرف به روستا واقع شده است. مسیر آبشار از میان دره ای که رودخانه سیجان در آن جریان دارد عبور میکند. در این مسیر درختان آلبالو، بوته های پونه و بابونه زیبایی دو چندانی به مسیر داده است. در قسمتهایی از مسیر نیاز به عبر از عرض رودخانه است از این روی کفش مناسب همراه داشته باشید. آبشار در فاصله 2 کیلومتری جنوب روستا و در ارتفاع 2264 متری از سطح دریا واقع شده است. در 18 کلیومتری جاده چالوس ، جاده ای به سمت پیست اسکی خور و روستای خوزنکلاه منشعب می شود که روستای سیجان در کنار این جاده واقع شده است. با ادامه مسیر منشعب پس از گذشتن روستاهای سرزیارت و گوراب به روستای سیجان خواهید رسید که دارای مناظر زیبای طبیعی فراوانی است. روستای سیجان در بخش آسارا دارای جاذبه های دیدنی زیادی از جمله اثر تاریخی و مذهبی از جمله امامزاده محمد است که اجرای طرحهای عمرانی در این روستا می تواند موجب افزایش شمار گردشگران شود.

منبع: کویرها و بیابانهای ایران

آبشار سیاه بند طالقان در استان البرز واقع است. آبشار سیاه بند یا به گویش محلی، سیاه بندی چُره، در فاصله حدود 2 کیلومتری، شمال روستای سوهان واقع شده است. مسیر دسترسی، محله اوبار در شمال روستا، سپس از جاده شنی و خاکی به سمت هفت چشمه، طی مسیر میشود. آنگاه از مسیر نهر جاری در هفت چشمه، به سمت شمال و سرچشمه آن، حرکت می شود. برای دسترسی به این آبشار در حدود یک ساعت، پیاده روی، برای افراد متوسط، مورد نیاز است. با رسیدن به منطقه ای که خاک و سنگ های آن، قرمز رنگ است، در ادامه، آبشار سیاه بند، مشاهده میشود. آبشار سیاه بند، در حدود 8 متر ارتفاع و در تابستان، بسیار کم آب می شود.

روستاي سوهان در 25 کيلومتري غرب شهرک طالقان واقع است. غار معروف سوهان نيز در شمال اين روستا پذيراي علاقمندان خويش است. چُره در نزد مردم روستاي سوهان طالقان، به معني آبشار است. البته اگر ارتفاع آب کم باشد به آن چُرنا مي گويند. با توجه به ارتفاعات صخره ای در شمال روستای سوهان، حداقل شش آبشار بلند (شش متر و بیشتر) در نهر های دائمی یا فصلی کوهستان های این منطقه، قابل مشاهده است، که مشهورترین آنها، آبشار چُره و آبشار سوهان، بعنوان یکی از جاذبه های مهم منطقه هستند. در نهرها و رودخانه های فصلی این منطقه، به خصوص در فصل بهار، آبشارها پرآب بوده و به تدریج با کم شدن آب نهرها، آنها نیز کم آب و در تابستان خشک خواهند شد. بعلاوه در فصل زمستان، با هجوم سرما و یخ بستن آبشارها، جلوه دیگری، از طبیعت زیبای این منطقه، قابل مشاهده است. درختان مثمر که در باغات مورد استفاده است، مثل: گردو (جوز)، سيب (سيف)، زرد آلو (شُلانک)، گوجه سبز(الوک)، آلو ، آلوسياه، انگور، گلابي، بادام، ذال ذالک (کهري)، گيلاس، سنجد، فندوق و نظاير آنها و درختان غیر مثمر نظير: چنار (که درخت هفت چنار وسط روستا، کاملا مشهور است)، تبريزي، زبان گنجشک، شال، نارون، بيد و برخي ديگر. در مرکز روستاي سوهان، محوطه پاركينگ مانندي (موسوم به عسلي سر) در پايان جاده اصلي منتهي به روستا قرار دارد كه در شمال آن، درخت چنار کهنسالی (چنار دار) سوهان با 7 شاخه و تنه اصلي و قطري در حدود 14 متر، قرار دارد. گفته ميشود قدمت اين درخت، به بيش از 1000 سال مي رسد. اين درخت نزد اهالي تقدس زيادی دارد.

منبع : کویرها وبیابانهای ایران

آبشار فشند در استان البرز واقع است. این آبشار در ارتفاعات روستای فشند ساوجبلاغ قرار دارد. مسیر رودخانه فشند تا آبشار سوته دره یکی از مسیرهای جذاب جهت کوهنوردی سبک است. فشند یا پشند نام روستایی با قدمت ۳۳۳۰ ساله ،در ۷۵ کیلومتری غرب تهران که در شمال هشتگرد واقع شده است. این روستا از نظر حوضهٔ آبریز کوهستانی و دشتهای آبرفتیِ رودخانه ای از بزرگ ترین روستاهای ایران است. روستای فشند مسیر صعود به قله خراسان کوه است. نام های دیگر آن خرسان کوه، خراسان کوه ذکر شده اند. خوراسان کوه به معنای طلوع خورشید ،در غرب البرز مرکزی با ارتفاع ۳۱۵۰ متر واقع شده است. مبدأ صعود روستای فشند است که در فاصله ۱۳ کیلومتری شمال هشتگرد واقع شده است. قله خوراسان کوه ازسه نقطه ولیان، طالقان و فشند قابل دستیابی است.در داخل روستا تابلویی وجود دارد که کمربندی کوهستان خوراسان را مشخص کرده است. دمت فشندبه بیش از سه هزار سال پیش بر می گردد. آثار بر جای مانده از عصر آهن در جنوب غربی روستا در محلی به نام کشان، یافت شده است. زبان مردم پشند تاتی است. جهت رسیدن به فشند ،در مسیر اتوبان تهران قزوین بعد از گذشتن از کرج و عوارضی قدیم تابلوی هشتگرد جدید دیده میشود.بعد از ورود به این جاده تابلوهای روستای فشند گردشگران را به میدان مادر و از انجا به سمت خیابان صدرا و داخل روستا هدایت میکنند.

منبع : کویرها وبیابانهای ایران

آبشار شله بن که یکی از زیباترین آبشار های طالقان است و دارای طبیعتی بکر و ناب است. این آبشار از قلل خسبان سرچشمه گرفته و سپس رودخانه خسبان رود را تشکیل میدهد. آبشار شلبن(شله بن) در غرب روستاي بزج در 10 کيلومتري شمال شهرک طالقان واقع شده است و مناظر طبيعي اطراف آن بسيار زيباست. اين آبشار از سه طبقه تشکيل شده و در مسير دسترسي به آن مي توان از کوچه باغ هاي قديمي روستاي خسبان و بزج نيز ديدن کرد.

بزج روستایی‌است در دهستان بالاطالقان و یکی از مرتفع‌ترین روستاهای طالقان می‌باشد که در جوار دره شلبان بزج و آبشار شلبان بزج واقع است. بیشتر مردم این روستا دامدار کشاورز و فرهنگی می‌باشند.روستای بزج با روستاهای سگران و نویزک همسایه می باشد.در حال حاضر در روستای بزج مردم بومی خیلی کم هستند و سن و سال بالایی را دارا میباشند.دامداری در زمان قدیم رواج داشت ولی الان در این روستا بجز چند عدد دام که از انگشتن دست هم کمتر است دیگر دامی در این روستا وجود ندارد و حتی کشاورزی هم رواجی ندارئ چون ساکنان بومی از لحاظ سنی بالا هستند و قادر به فعالیت نمی باشند البته بچه های این افراد در روستای بزج خانه های جدید ساخته اند و در اوقات فراغت به این روستا می ایند و صفای خاصی را در این روستا بوجود می اورند. غاری به درازای ۲۵ متر به نام غار بزج در نزدیکی این روستا وجود دارد.

منبع : کویرها و بیابانهای ایران

آبشار عالم زمین در استان البرز واقع است. این آبشار در ارتفاعات روستای عالم زمین ساوجبلاغ قرار دارد. این آبشار در ارتفاع 1720 متری از سطح دریا قرار گرفته است. روستای عالم زمین در شمال غربی شهرستان ساوجبلاغ و در فاصله ۱۰۰ کیلومتری تهران و در شمالی ترین قسمت شهر کوهسار واقع است. این روستا در منطقه ای کوهپایه ای قرار دارد که اطراف روستا با دیواره های بلند و بسیار زیبای صخره ای احاطه شده است. روستا در کنار رودخانه ای دائمی قرار گرفته است. این رودخانه در جهت شمال به جنوب از کوه های پلنگ دره و اخرک سرچشمه گرفته است به طوری که شاخه هایی از این رودها در برخی قسمت ها به صورت آبشارهای کوچک دیده می شود که منظره بسیار زیبایی بوجود آورده است. دسترسی به روستا و آبشار عالم زمین از طریق بزرگراه کرج-قزوین، خروجی کردان، یعد از روستای کردان و ولیان، جاده خاکی به روستای عالم زمین امکانپذیر است..

آبشار لیلستان دراستان البرز واقع است. آبشار به صورت پلکانی و در 9 مرحله از ارتفاعی بسیار زیاد به پایین میریزد. آبشار در ارتفاع 2180 متری از سطح دریا واقع شده است. لیلستان، روستایی از توابع بخش آسارا شهرستان کرج در استان البرز است. روستای لیلستان واقع در 42 کیلومتری جاده چالوس بعد از پل خواب قرار دارد. با تابلوی زرد رنگ روستای سیرا وارد مسیر روستای لیلستان می شوید. در این روستای علاوه بر وجود مقبره امام زاده هارون و هاشم، زیبایی رود های جاری و صدای پای آب که در سرتاسر این روستا طنین انداز است از دیگر جذابیتهای این منطقه است. این منطقه از شمال به روستای آیگان، از شرق به کوه هورس دار، از غرب به روستای کلوان و از جنوب به چاکی تخته محدود است. از سایر مناطق گردشگری این منطقه میتوان به مقبره امامزاده هاشم و هارون، زیارت پی، درختان کهنسال، ارتفاعات چالی، چشمه سر، چشمه بابا موسی، تپه غدیر و تپه امین آقا اشاره کرد.

منبع : کویرها و بیابانهای ایران

آبشار نشترود در استان البرز واقع است. نشترود نام یکی از روستاهای اطراف شهر کرج در استان البرز می‌باشد که دارای آب و هوای بسیار خوب و مطبوع است. این روستا در کیلومتر ۳۵ جاده کرج- چالوس و در جوار دره زیبایی واقع شده‌است. از روستاها و آبادی‌های همجوار نشترود می توان به پل خواب، سیرا، ورزن، حرین، لیلستان، کلوان، اویزر، آیگان و از جنوب به کوههای روستای دروان اشاره کرد. خونکار نام قله ای در ارتفاع 3800 متری از سطح دریا است که یکی از قلل مرتفع و معروف کشور برای صعود کوهنوردان میباشد. این قله در بخش میانی سلسله جبال البرز و در جوار قله کهار قرار گرفته است. قله ناز در شرق آن و در شمال آن قلل هفتخوان ، کرچان و کلاش ویا واقع شده اند.دسترسی به این قله زیبا از طریق روستای نشترود برای علاقه مندان به کوهنوردی میسر می باشد. آبشار نشترود واقع در ضلع غرب روستای نشترود با ارتفاعی در حدود 110 متر،یکی از بلند ترین آبشارهای شناخته شده در ایران بشمار میرود. این آبشار از میان صخره ای بلند به پایین میریزد و در میان دره رود نشترود واقع است.

منبع : کویرها و بیابانهای ایران

آبشار نوجان در استان البرز واقع است. یکی از مناطق زیبای جاده چالوس روستای نوجان واقع در کیلومتر ۱۵ جاده کرج به چالوس راه فرعی خاکی از کنار آبشار معروف نوجان میباشد. طی کردن این مسیر ۳.۵ کیلومتری شما را به روستای زیبای نوجان میرساند .این روستابه خاطر قرار گرفتن در موقعیت استراتژیک منطقه ای که از سمت جنوب به روستای آتشگاه که به باغستان کرج منتهی می شود و از سمت شرق به جاده کرج چالوس می پیوندد از اهمیت بسزایی برخوردار است. مسیر فرعی از نزدیکی آدران جدا شده و به روستای نوجان و آبشار نوجان منتهی می شود که دارای مناظر بسیار زیبایی است.در ادامه این مسیر نیز آبشارهای خوارس در منطقه ای بکر و کم نظیر،در میان کوه های مرتفع واقع شده اند که بازدید از آن ها نیاز به امکانات مناسب کوهنوردی دارد. ک پل فلزی کوچک و نه چندان مطمئن ابتدای جاده ای خاکی و تقریبا صعب العبور است که پس از گذشتن از پیچ و خم های کوهستانی به روستاهای نوجان، خوارس-Khoãrs- دروان-Dorvãn- و آتشگاه منتهی میشود.

منبع : کویرها و بیابانهای ایران

آبشار وری ید دراستان البرز واقع است. آبشار وری ید یا به گویش محلی، وریدی چره، در فاصله حدود 5/4 کیلومتری، شمال روستای سوهان، قراردارد. مسیر دسترسی، در ادامه راه آبشار سیاه بند، به سمت شمال دره و نهر جاری در آن، حرکت می شود. از آبشار وری ید، در حدود یک تا یک و نیم ساعت، زمان برای رسیدن به آن، برای افراد متوسط، مورد نیاز است. آبشار وری ید، در حدود 7 متر ارتفاع دارد و در تابستان، بسیار کم آب می شود.

روستاي سوهان در 25 کيلومتري غرب شهرک طالقان واقع است. غار معروف سوهان نيز در شمال اين روستا پذيراي علاقمندان خويش است. چُره در نزد مردم روستاي سوهان طالقان، به معني آبشار است. البته اگر ارتفاع آب کم باشد به آن چُرنا مي گويند. با توجه به ارتفاعات صخره ای در شمال روستای سوهان، حداقل شش آبشار بلند (شش متر و بیشتر) در نهر های دائمی یا فصلی کوهستان های این منطقه، قابل مشاهده است، که مشهورترین آنها، آبشار چُره و آبشار سوهان، بعنوان یکی از جاذبه های مهم منطقه هستند. در نهرها و رودخانه های فصلی این منطقه، به خصوص در فصل بهار، آبشارها پرآب بوده و به تدریج با کم شدن آب نهرها، آنها نیز کم آب و در تابستان خشک خواهند شد. بعلاوه در فصل زمستان، با هجوم سرما و یخ بستن آبشارها، جلوه دیگری، از طبیعت زیبای این منطقه، قابل مشاهده است. درختان مثمر که در باغات مورد استفاده است، مثل: گردو (جوز)، سيب (سيف)، زرد آلو (شُلانک)، گوجه سبز(الوک)، آلو ، آلوسياه، انگور، گلابي، بادام، ذال ذالک (کهري)، گيلاس، سنجد، فندوق و نظاير آنها و درختان غیر مثمر نظير: چنار (که درخت هفت چنار وسط روستا، کاملا مشهور است)، تبريزي، زبان گنجشک، شال، نارون، بيد و برخي ديگر. در مرکز روستاي سوهان، محوطه پاركينگ مانندي (موسوم به عسلي سر) در پايان جاده اصلي منتهي به روستا قرار دارد كه در شمال آن، درخت چنار کهنسالی (چنار دار) سوهان با 7 شاخه و تنه اصلي و قطري در حدود 14 متر، قرار دارد. گفته ميشود قدمت اين درخت، به بيش از 1000 سال مي رسد. اين درخت نزد اهالي تقدس زيادی دارد.

منبع : کویرها وبیابانهای ایران

آبشار اورازان در موقعیت جغرافیایی E5052 و N3608 در استان البرز واقع است. روستایی واقع در دل کوههای البرز مرکزی 90 کیلومتری کرج و 12کیلومتری مرکز طالقان است. در شرق روستای اورازان و در پانزده کیلومتری شرق شهرک طالقان و در دامنه های شمالی رشته کوه طالقان واقع است. این روستا در مسیر گوران و گلیرد قرار گرفته است و مناظری بکر و زیبا دارد. اورازان از جمله روستاهای پر آب منطقه طالقان است و به واسطه چشمه های جوشان که حتی در سال های خشکی نیز پر آب بوده اند باغات وسیع گردو دارد. ر قسمت ورودی این روستا تپه ای واقع شده که با قدمت 4 هزار ساله نشان از سابقه طولانی این روستا دارد. در مرکز این روستا و در ضلع شمالی مسجد روستا چشمه آب گوارایی از زمین می جوشد که اهالی به آن اعتقاد زیادی دارند و آنرا گرامی می شمارند.از کرامات چشمه این است که در سالهای خشکسالی شدید چشمه جوشان و جاری میباشد . نام دیگر این روستا آب ریزان می باشد.

منبع : کویرها و بیابان های ایران

کوه منار واقع در منتهی‌الیه غربی منطقه البرز مرکزی، از غربی‌ترین ارتفاعات این رشته کوه عظیم در استان البرز است.

بلندترین نقطه این کوه قله منار نام دارد و ارتفاع آن 3600 متر می‌باشد. این قله غربی‌ترین قله خط الرأس اصلی توچال است و از جنوب توسط گردنه‌ای کم‌ارتفاع به قله سنگی شاه دژ و از شرق به قله سیاه سنگ متصل می‌باشد.

قله منار از شمال به روستای شهرستانک و سَرَک، از جنوب به روستای سنگان، از شرق به روستای رندان و طالون و از غرب به روستای واریان و مورود مشرف است.

برای صعود به قله منار 4 مسیر مختلف وجود دارد:

الف) مسیر کرج- چالوس- سد امیرکبیر- روستای واریان

ب) مسیر کرج- چالوس- بعد از تأسیسات سد امیرکبیر- پل خواب- روستای مورود

ج) مسیر کرج- چالوس- روستای سَرَک در جاده فرعی شهرستانک

د) مسیر تهران- جاده امامزاده داوود- روستای سنگان

هر کدام از مسیرهای فوق دارای ویژگی‌های خاصی بوده اما به دلیل نزدیکی بیشتر قله منار به روستای مورود، بیشتر کوهنوردان مسیر صعود خود را از این روستا انتخاب می‌کنند. از طرفی ایمن‌ترین مسیر برای صعود به قله منار و در عین حال طولانی‌ترین مسیر، از طریق روستای سنگان می‌باشد که علاوه بر برخورداری از زییایی‌های خاص خود، کم‌شیب‌ترین مسیر برای صعود است.

کوه منار پوشیده از گیاهان آویشن، گون، ریواس، گزنه، کما، گلپر، بومادران و والک بوده و همچنین زیستگاه جانورانی چون خرس، گرگ، روباه، گراز، خرگوش، کل، عقاب، شاهین و کبک می‌باشد.

این بنا درداخل شهر هشتگرد واقع شده و گرداگرد آن را دیواری احاطه کرده است. قدیمی ترین و اساسی ترین بخش این بنا حرم آن است. داخل بقعه فاقد هرگونه تزئین یا نوشته و کتیبه است.

دهکده آبی پارس , پارک آبی است با امکانات سرسره های مهیج , دریاچه موج , رودخانه وحشی ,سرسره و استخر کودکان , رستوران , کافی شاپ و بزودی بدنسازی , ماساژ,حمام سنتی , سونا استخر و جکوزی. این مکان زیبا ومفرح ؛ سرپوشیده وبرای تمام فصول سال قابل استفاده است .

آدرس :کیلومتر 23 اتوبان تهران کرج، خروجی گرمدره، خیابان شهدا، دهکده آبی پارس

امامزاده عبدالقهار بنایی آرامگاهی است که در روستای ورده در استان البرز کشور ایران واقع شده‌است. این بنا در قول عامه منسوب به امامزاده ابوالحسن، ملقب به عبدالقهار فرزند موسی کاظم و برادر امام رضا می باشد.اما احتمالا مربوط به یکی از نوادگان موسی کاظم است. چون در منابع تاریخی و رجالی فرزندی به نام ابوالحسن ملقب به عبدالقهار در میان فرزندان امام موسی کاظم یافت نشده است. این اثر در تاریخ ۵ دی ۱۳۷۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۹۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است

معماری بنا

مجموعه بنای کنونی امامزاده دارای طرح مستطیل شکل است که در راستای شمال- جنوب کشیده شده است. دسترسی به آن از سمت شمال میسر است. محوطه امامزاده که آرامگاه پیشینیان روستا است به دلیل درختان زیبا و ارتفاع و دید به رودخانه فضای دلنشینی دارد. در گذشته صفه محوطه با دیوار و دری چوبی ازاطراف جدا شده بود اما در حال حاضر صحن و پیرامون یکپارچه هستند. سراسر جانب شرقی صفه را مجموعه بناهای امامزاده دربر گرفته است. نخست از دری به یک محوطه سرپوشیده یا رواق نخستینی که در شمالی ترین قسمت بنا قرار دارد وارد می شویم. در سمت شرقی این محل و پشت دیوار جنوبی آن انباری قرار دارد که کلیه دیوار های آن به سنگ قلوه ساخته شده و سقف آن با چوب تیرریزی شده است.

در سمت جنوب رواق کوچک و انبار پشت آن، رواق اصلی مقابل حرم قرار دارد که طول آن 8/50 متر و عرض آن 3/40 متر است. پوشش رواق مزبور در جلو به صورت مسطح و تیرریزی شده و در عقب به کمک قوس های آجری و پوشش گچ انجام گرفته است. تمامی عرض و نمای ضلع غربی رواق مزبور را در چوبی مشبکی که قسمت بالای آن قوس دار می باشد فرا گرفته است.

قسمت اصلی امامزاده یا حرم آن در سمت جنوبی رواق مزبور واقع است و به کمک دری که 1/15 متر عرض دارد به هم ارتباط دارند. طرح حرم در داخل عبارت از یک چهار ضلعی کامل است که طول هر یک ازاضلاع آن 4/60 متر و ضخامت دیوارهای آن 1/20 متر می باشد. دیوارهای جانبی حرم فاقد هرگونه تزیین است. در وسط دیوار غربی حرم دو پنجره چوبی مشبک بر روی یکدیگر در قطر دیوار جاسازی شده بوده اند که در حال حاضر یکی به در تبدیل شده است. پوشش نخستین حرم به کمک چهار فیل پوش و سپس کاربندی های روی آن ها به انجام رسیده است. در حال حاضر چهاچوب در ورودی حرم دارای طرح گل و بته های دهان اژدری است ولی دو لنگه در آن فاقد ارزش هنری است.این در حالی است که در گذشته دو لنگه در ورودی آن نیز نظیر چهارچوب کنونی دارای تزیینات زیبایی بوده و به همین دلیل در سال 1342 دزدان آثار تاریخی آنرا همراه با ضریح چوبی می ربایند.

پس ازمدتی ضریح امامزاده و در آن کشف می گردد که در چوبی نفیس هم اکنون در موزه ملی ایران (موزه ایران باستان) نگهداری می‌شود. ضریح مزبور عبارت ازصندوق مستطیل شکلی است به طول 2/11 و عرض 1/18 متر که دو دیواره طولی آن به وسیله چهار قاب منبت با نقش گل و بته زینت یافته است. شیوه منبت کاری صندوق آن را جزء آثار ارزنده دوره صفویه قرار داده است. کتیبه بسیار زیبای صندوق بر روی دیواره عرضی آن قرار دارد که با خطی خوش کنده کاری شده است. در این کتیبه عنوان شاه طهماسب صفوی که که صندوق در عهد او ساخته شده چنین ذکر گردیده است: «ابوالمظفر شاه طهماسب بهادرخان»

در مقابل ضلع غربی حرم رواق دیگری قرار دارد که طول آن 4/50 متر و عرض آن سه متر است در ضلع شمالی آن دیواری به قطر 1/40 متر داشته است که در ورودی در آن قرار داشته است. این دیوار در حال حاضر برداشته شده است. ضلع غربی این رواق را نیز سراسر در چوبی مشبکی فرا گرفته و چنانکه گفته شد در ضلع شرقی غرفه نیز دو پنجره چوبی مربوط به حرم قرار داشته. یکی ازاین پنجره ها در حال حاضر به در تبدیل شده است. به طور کلی باید گفت که قدیمی ترین قسمت مجموعه مزبور عبارت از همان بنای چهارگوشه حرم است و سپس رواق های شمالی و غربی و پیش رواق شمالی به آن آفزوده شده است. در سالهای اخیر تمامی رواق های غربی حرم که کل طول بنا را در بر می گیرد و ازغرب به واسطه پنجره های وسیع و مرتفع چوبی مشبک به صفه مرتبط است، به یکدیگر متصل شده اند و یک رواق طولی با عرض 3 متر را شکل داده اند. هر سه دهانه بازشویی از میان پنجره مشبک به حیاط دارند. همچنین یک در در شمالی ترین قسمت رواق به بیرون ایجاد شده است .

در سال های اخیر در قسمت جنوب اتاق حرم، یک اتاق و رواق با همان الگوی معماری به طول ساختمان افزوده شده است.

باغ پرندگان چهار باغ کرج بزرگترین نمایشگاه پرندگان زینتی و کمیاب در خاورمیانه با دو هزار گونه پرنده نادر از65کشور جهان است.
نمایشگاه پرندگان چهارباغ با مساحتی بالغ بر12هزار متر مربع (در طبقات) دارای سالن های سر پوشیده –برکه وجزایر متعدد به عنوان یک مرکز علمی–آموزشی و تفریحی به منظور نگهداری از گونه های نادر و رو به انقراض
طراحی و ساخته شده است.
کتابخانه مجهز پرنده شناسی و بزرگترین کلکسیون کبوتران و ماکیان زینتی جهان از جلمه بخش های این پارک است .

اين كاخ در زميني به وسعت ۱۱۱ هكتار با ۲۵۰۰ متر زيربنا بين سال‌هاي ۴۷-۱۳۴۵ در مهرشهر كرج، ارم جهت استفاده شمس خواهر محمدرضا شاه پهلوي احداث شده است

اين بنا شامل فضاهاي متعددي از جمله سالن طلايي بار، دفتر مخصوص شمس، سالن پذيرايي، سالن سينما، سالن بيليارد، استخر، آب‌نما، محل نگهداري پرندگان كمياب، اتاق‌هاي خواب و غيره مي‌باشد . يكي از مهمترين بخش‌هاي اين كاخ اتاق صدف است كه داراي تزئينات مختلفي بوده، بخصوص نماي بيروني آن كه بصورت حلزوني شكل ساخته شده است . در طراحي فضاي بيروني درياچه كوچكي از سه طرف كاخ را كاخ شمس احاطه كرده و به زيبايي آن افزوده است اين مجموعه تا چندي پيش بعنوان موزه و با نام مجتمع اردويي تفريحي شهيد فهميده استفاده مي‌شد. اين اثر در سال ۱۳۸۲ به شماره ثبت ۷۰۶۷ در فهرست آثار ملي ايران قرار گرفته است

دردوران حکومت محمد رضاشاه پهلوي ، شمس خواهرشاه ، قسمت وسيعي ازاراضي مهرشهر کرج را تصرف کرده و کاخي زيبا وعظيم همراه با باغ هاي ميوه واستخرو جنگل درآنها احداث نموده است. اين کاخ ازبناهاي مدرن امروزي به حساب مي آيد ودرسال 1347 در2500 متر زيربنا با طرح حلزوني ساخته شده ودرميان درختان ميوه ، جلوه خاصي پيدا کرده است. با توجه به اينکه بناي کاخ شمس، جديدالاحداث است و ارزش تاريخي ندارد ولي ازجهت مردم شناسي به عنوان نمونه اي از تجملات وتشريفات و نحوه زندگي قشر خاصي از جامعه که حکام و ثروتمندان راتشکيل مي دادند، قابل بررسي و تامل است.

درساخت وساز کاخ شمس ، هيچ يک از اصول معماري ايراني رعايت نشده وسبک و نقشه وساختار آن کاملا غربي يا ابتکاري است وتوسط يک معمار ايتاليايي به نام مهندس کليسي اجرا شده است.

فرماندار کرج با تاکید بر حفظ اراضی کاخ مروارید گفت: اراضی کاخ مروارید به عنوان یکی از مهمترین ریه های تنفسی شهر کرج باید برای نسل های آتی حفظ شود.

مهدی ایران ن‍‍‍‍ژاد در پی صدور رای هیئت حل اختلاف استان مبنی بر حفظ و اعلام ممنوعیت تغییر کاربری اراضی کاخ مروارید در گفتگو با خبرنگار مهر ظهار داشت: در پی صدور رای هیئت حل اختلاف و رسیدگی به شکایات استان البرز در ارتباط با بند 40سیصدو چهل و دومین مصوبه و صورت جلسه مورخ 28/11/89 شورای اسلامی شهر کرج جهت تغییر کاربری اراضی کاخ مروارید و تبدیل این اراضی به مسکونی، مصوبه مذکور مغایر با قانون منع فروش و واگذاری اراضی فاقد کاربری مسکونی برای ساخت مسکن در طرح تفصیلی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی شناخته شد.

وی افزود: اندیشه ما حفظ کاربری فضای سبز موجود و ساماندهی کاربری های گردشگری،تفریحی و رفاهی در اراضی یادشده است و اراضی مذکور در کنار موزه کاخ مروارید با کاربری فضای سبز،تفریحی و گردشگری می تواند به عنوان یک پایلوت ارزشمند اکوسیستم محیط زیست پایدار بماند.

این مسئول با اشاره به اینکه این اراضی باید توسط نهادهای مربوطه حفظ و بهینه سازی شود،‌ خاطر نشان کرد: تامین زیرساخت های مورد نیاز تفریحی و گردشگری نیازمند همکاری و تعامل دستگاه های مربوطه از جمله شهرداری،‌سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و سایر دستگاه های متولی این منطقه است که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

ایران نژاد ضمن تقدیر از اعضای هیئت حل اختلاف استان به ویژه استاندار محترم البرز تاکید کرد: نگاه ویژه و عمیق استاندار توانمند و بسیجی البرز به مسایل شهرستان کرج ، قابل تقدیر است.

فرماندار کرج گفت: ‌امیدواریم با حمایت های استاندار محترم البرز و همچنین سایر مسئولین بتوانیم اراضی کاخ مروارید را برای استفاده مناسب مردم از فضاها و امکانات این مجموعه فراهم کنیم.

غار کله سنگ از غارهای استان البرز است که داخل کوهی به همین نام در حدود 5 کیلومتری شرق روستای سوهان در شهرستان طالقان واقع شده است.

دهانه غار تنگ است و طول غار 85 متر می‌باشد. درون غار چندین دهانه چاه عمیق وجود دارد.
از سنگ‌چین‌های دستی درون غار این طور استنباط می‌شود که این غار در دوره‌های پیش از تاریخ مورد استفاده انسان‌ها بوده است. در بازدیدهای اولیه غارنوردان نیز گزارشاتی مبنی بر وجود استخوان در غار درج شده است که این امر نقش سکونتگاهی غار را تأیید می‌نماید.

شهرستان: کرج

بخش: مرکزی
جمعیت: ۱٬۳۷۷٬۴۵۰

رشد جمعیت: ۳/۸۸%

تراکم جمعیت: ۸٬۵۰۳ نفر بر کیلومتر مربع

زبان‌ گفتاری: فارسی

مذهب: شیعه و غیره

مساحت: ۱۶۲ کیلومترمربع

ارتفاع از سطح دریا: ۱٬۳۰۰ متر

میانگین دمای سالانه: ۱۶

میانگین بارش سالانه: ۳۰۰ میلی‌متر

روزهای یخبندان سالانه: ۵۰ روز

پیش‌شماره تلفنی: ۰۲۶۱

کرج یکی از کلان شهرهای ایران و همچنین مرکز، استان البرز می‌باشد. جمعیت این شهر برپایهٔ سرشماری سال ۱۳۸۵ خورشیدی برابر با ۱٬۳۷۷٬۴۵۰ نفر بوده‌است که از این جهت پس از شهرهای تهران، مشهد، اصفهان و تبریز به‌عنوان پنجمین شهر پرجمعیت ایران به‌شمار می‌رود. کرج پس از تهران بزرگ‌ترین شهر مهاجرپذیر ایران است و با توجه به جوان‌بودن آن نسبت به سایر شهرهای بزرگ ایران، هم‌اکنون به‌عنوان یکی از کلان‌شهرهای کشور به‌شمار می‌آید.

موقعیت و تقسیمات کشوری

کرج در ۳۶ کیلومتری غرب تهران و در کرانه غربی رود کرج و در دامنه جنوبی رشته کوه البرز قرار گرفته‌است. این شهرستان از شمال به استان مازندران، از جنوب به شهرستان شهریار و استان مرکزی، از غرب به شهرستان ساوجبلاغ و استان قزوین و از شرق به شهرستان تهران محدود است.

جلگه پهناور کرج با ارتفاع متوسط ۱۳۲۰ متر از سطح دریا در مسیر راه ارتباطی وسایط نقلیه حامل کالاهای وارداتی و صادراتی از مرز ترکیه و آذربایجان و به مقصد تهران و بالعکس است.

کوههای البرز استان مازندران و کرج را از هم جدا کرده‌است. دهستان کرج در میان دره‌های پرپیچ‌وخم البرز و در اطراف جاده چالوس قرار دارند. از تونل کندوان تا روستای مراد تپه در غرب اشتهارد، حوزه فرمانداری کرج را تشکیل می‌دهد.

حوزه فرمانداری کرج در سال ۱۳۳۷ برای جمعیتی در حدود ۳۵ هزار نفر و با وسعتی در حدود ۵۸۳۰ کیلومتر مربع بنیاد شد. این شهرستان تا سال ۱۳۶۸ دارای چند بخش شامل: مرکزی، شهریار، رباط کریم و طالقان و اشتهارد بود، ولی پس از تبدیل بخش‌های شهریار و رباط کریم و ساوجبلاغ به شهرستان چهار بخش از آن جدا گردید و هم‌اکنون شامل دو بخش مرکزی و اشتهارد و هفت دهستان است.

بخش مرکزی با ۶ دهستان به نام‌های: نسا، آسارا، آدران، کمال آباد، گرمدره از تونل کندوان تا (ماهدشت) یا مرد آباد یا همان شاهدشت قدیم را شامل می‌شود.بخش اشتهارد که از احمدآباد تا مرادتپه ادامه دارد، تنها یک دهستان به نام پلنگ آباد (رحمانیه) دارد.

پیشینه تاریخی

کرج مدتی جزء مازندران و زمانی بخشی از ری بوده ‌است و گاهی از روستاهای طالقان یا شهرستانک محسوب می‌شده ‌است. تا پیش از حمله مغول رفت و آمد کاروان‌ها بیشتر از راهی بوده که از طریق سگزآباد و شهریار به ری می‌رفته است. از این دوره به بعد راه قزوین – کرج – ری اهمیت بیشتری یافت ولی اهمیت کرج در دوره صفوی به دلیل قرار گرفتن بر سر راه قزوین به تهران و تبریز بیشتر شده و کاروانسراها، پلها و قلعه‌های ایجاد شده در حاشیه این جاده به آن هویت بخشیده‌است.

مقدسی در سده چهارم هجری قمری از کرج به عنوان یکی از روستاهای ری نام برده‌است.در آغاز سده هفتم هجری قمری یاقوت حموی نیز کرج را تابع ری دانسته‌است.

حمدالله مستوفی در سده هشتم هجری قمری کن و کرج را از ولایات تابع طالقان برشمرده و در ذکر رودخانه‌های عراق عجم از کوهرود نام می‌برد که ویژگی‌های آن به طور دقیق قابل تطبیق بر روی رودخانه کرج است.

در سده‌های میانه اسلام و پس از آن به ویژه در عهد آخرین پادشاهان صفوی که تهران مقر حکومتی دربار می‌شود، مسیر قزوین – کرج – تهران مورد توجه قرار می‌گیرد و به احتمال فراوان کاروانسرای صفوی کرج قابل انتساب به همین دوره‌ است.

دوره قاجاریه به ویژه عصر فتحعلی شاه و ناصرالدین شاه کرج به علت همجواری با پایتخت و قرار گرفتن بر سر راه ارتباطی سلطانیه و تبریز مورد توجه سلیمان میرزا قرار گرفت و کاخ سلیمانیه را در انجا ساخت. در همین دوران سپاهیان زیادی از منطقه عبور کرده و یادداشتهایی از خود بر جای نهاده‌اند. در این دوره کرج به عنوان قسمتی از راه اصلی تهران-قزوین شناخته می‌شد.در بیشتر سفرنامه‌های غربی و فارسی به گستردگی از این مکان یاد نشده است.

ریشه‌یابی نام

کرج از کلمه کراج به معنی بانگ و فریاد است. زیرا در تپه آتشگاه و کوههای کلاک و قلعه دختر شهرستانک و بز قلعه اشتهارد در ایام تابستان برای خبر رساندن و دیده بانی آتش افروزی می‌شد و در موقع جنگ بدینوسیله از هجوم دشمنان با خبر می‌شدند، در آن روزگار ممکن است، نام کرج، کراج بوده‌است.

در فرهنگ نفیسی کرج به معنی گوی، گریبان، چاک و شکاف آمده و آنرودخانه ایست که در کوههای شمال غربی ری جاری می‌شد و بلوک شهریار و ساوجبلاغ را مشروب می‌سازد و نام دهی است در کنار این رودخانه که پادشاهان قاجار در آنجا بناها و قصرهای عالیه برپا نموده‌اند. همچنین در کتب مختلف آمده، لفظ کرج از کلمه کرژ به معنی کوهپایه‌است.

کرج در محدوده خیابان‌های کشاورز و مصباح، روستایی تابع بخش ساوجبلاغ از توابع حوزه ۱۹ تهران بود و در این دوره مراکز اداری و تجاری آن گاهی تهران، برغان، کردان و هشتگرد بوده‌ است. سپس شهر کرج تابع شهرستان تهران شد و نمایندگی‌های ادارات مرکزی به رتق و فتق امور آن می‌پرداختند. این شهرستان با جهشی سریع از دوره روستایی و شهری گذشت و منطقه بسیار وسیعی را در بر گرفت. اشتهارد، شهریار، طالقان، ساوجبلاغ، کوهپایه و بخش حومه تابع استان تهران، همه قلمرو کرج به حساب می‌آمد. پس از انقلاب اسلامی، با گسترش سریع و افزایش جمعیت و پیدایش قطب‌های جاذبه‌ای، کرج به چندین شهرستان و منطقه تقسیم شد؛ که اینک هر کدام از بخش‌های پیشین به یک شهرستان و بسیاری از روستاهای اقماری آن خود به شهر و شهرک‌هایی تبدیل شده‌اند.

محدوده‌ای که امروز کرج بزرگ (شهر کرج) نامیده می‌شود، در گذشته شامل روستاهایی تابع حوزه کن، شهرستان شمیران، ساوجبلاغ و شهریار بوده است؛ و کلاک، سرجو، حصار، وسیه، باغ پیر، بیلقان، حسین‌آباد بیلقان، علی‌آباد پرگیرک، تپه مرادآباد، بیدستان، صحرای ویان، جوادآباد، نهر رستم، دره دروا، حسن‌آباد، حاجی‌آباد، صوفی‌آباد، وهرجرد (ورگرد)، دلمبر، حیدرآباد، میان‌جاده، شنبه‌دژ، نوزمین، سیاه کلان، کسین، کارخانه قند، حسین‌آباد مهرشهر، پیشاهنگی، گلدشت، جو مردآباد، سرحد آباد، آسیا برجی، سرآسیاب، ده کرج، حسین‌آباد راه‌آهن، شهر صنعتی، اطراف امامزاده طاهر و امامزاده حسن، باغ فلاحت و مناطق دیگری که درسال‌های اخیر در محدوده شهر کرج قرار گرفته، را در بر می‌گرفته‌است.

در سال ۱۳۸۹ خورشیدی پس از تصویب مجلس شورای اسلامی، شهر کرج به همراه ۳ شهرستان دیگر در قالب استان البرز جای گرفت.

برپایه بررسی‌های سال ۱۳۸۷ خورشیدی کلانشهر کرج در آن سال دارای ۶۸۰ هکتار بافت فرسوده شهری بوده‌است.

مکان‌های تاریخی، فرهنگی

در حوزه فرمانداری کرج بیش از ۱۰۰ اثر با ارزش فرهنگی – تاریخی و هنری شناسایی شده و در گزارش بررسی و شناسایی این منطقه درج گردیده .ازاثار ومکانهای تاریخی که دارائه قدمت دوره اسلام وبیش از اسلام ودوره قاجار وصفوی و قرن ۷ و ۸ و ۹ هجری میتوان موارد زیر را نام برد.

آثار فرهنگی و تاریخی دهستان‌های نسا، آسارا و آدران در منطقه‌ای کوهستانی قرار داشته و آبادی‌های آن‌ها در دره‌های پرشیب و یا بر کناره بلند کوه‌ها ایجاد شده‌است.

در دهستانهای کمال آباد، گرمدره، محمدآباد از حوزه فرمانداری کرج آثار ارزشمند و چشمگیری وجود دارد که شماری از آنها توسط کارشناسان میراث فرهنگی استان تهران و کرج شناسایی شده و تعدادی نیز در حال بازسازی و استحکام بخشی هستند. دو گرمابه قدیمی واقع در روستاهای هلجرد و بیلقان نیز از آثار طبیعی کرج است.

جاذبه‌های گردشگری
از جمله جاذبه‌های گردشگری کرج می‌توان جاده کرج – چالوس، باغ سیب مهرشهر کرج، کاخ مروارید (شمس)، پارک خانواده جهانشهر و روستای تاریخی آتشگاه را نام برد.

کاروانسرای شاه‌عباسی، پل تاریخی کرج و امامزاده طاهر کرج که مدفن بسیاری از ناموران شعر و هنر معاصر ایران است از دیگر جاذبه‌های تاریخی – فرهنگی گردشگری کرج به شمار می‌روند.

دیگر جاذبه‌های گردشگری کرج:

مجموعه سد امیرکبیر، امکانات ورزش‌های آبی از جمله قایق سواری، اسکی روی آب، ماهیگیری

پیست اسکی دیزین

پیست اسکی خور

روستای آتشگاه کرج

آتشکده تخت رستم

کاخ سلیمانیه واقع در دانشکده کشاورزی

آرامگاه شاهزاده سلیمان

باغ لاله گچسر

دره ارنگه

دهکده واریان

روستای برغان

دریاچه سد طالقان

باغات طالقان

روستای آغشت

رودخانه کرج

غار یخ‌مراد

دره پل خواب

روستای وینه

آبشار آدران

باغ گلها

مرکز خرید مهستان

موزه تاریخ طبیعی کرج

پارک خانواده کرج با امکانات ورزشی و تفریحی

پارک تنیس

باغات جهانشهر

کوه باغستان کرج

روستای سرجوب

روستای سرتپه

دهکده وررزشی روستای سنقرآباد

منطقه ییلاقی طالقان با مردمانی مهربان، مهمان نواز و فرهنگ دوست در میان کوه های برف گیر البرز از غرب ارتفاعات کندوان تا 40 کیلومتری شرق قزوین دامن گسترده است.

شاهرود رگ حیاتی این سرزمین دیر سال، از کوهپایه های شرقی آغاز و با طولی نزدیک به 105 کیلومتر به غرب می رود این شریان آبی بیش از 15 رودخانه کوچک و بزرگ منطقه را که از چشمه سارها و برفاب ها سرچشمه می گیرند، همراه خود تا سپید رود می برد تا با آبهای قزل اوزن آمیخته و راهی دریای خزر شود.

تابلوی ورودی طالقان از اتوبان تهران – قزوین

سد مخزنی طالقان که به تازگی افتتاح شده است با ظرفیت 420 میلیون متر مکعب که بر روی شاهرود ساخته شده، نقطه عطف مهمی در تاریخ، جغرافیا و محیط زیست منطقه محسوب میشود و تحولات و آثار عظیمی را از خود بر جای خواهد گذاشت.

سد آب برگردان طالقان جهت رساندن آب به مزارع

طالقان با وسعتی حدود 1300 کیلومتر مربع در 36 درجه و 12 دقیقه عرض شمالی و 50 درجه و 47 دقیقه طول شرقی در شمال رب شهر تهران قراردارد، میانگن درجه حرارت سالیانه در طالقان حدود 5/9+، متوسط حداکثر 5/27+، و متوسط حداقل 3/11- درجه سانتی گراد و میانگین بارندگی سالیانه حدود 500 میلیمتر است.

روستاهای زیبای طالقان در دامنه های جنوبی و شمالی ، در ارتفاع 1400 تا 2600 متر از سطح دریا ، در امتداد رودخانه ها و کنار چشمه سارها پراکنده شده اند.

طالقان از سه بخش پایین طالقان، میان طالقان، و بالا طالقان تشکیل شده است.

نمایی از طبیعت طالقان

جاذبه های طبیعی

طبیعت روح نواز طالقان بعنوان مهمترین جاذبه منطقه، گردشگران بسیاری را بسوی خود جلب می کند.

نمایی از شاه البرز طالقان

قله استوار شاه البرز با ارتفاع 4200 متر در بلند ترین نقطه مرز طالقان و الموت و قله هایی همچون – سات، بام، ناز، کهار، زرینه کوه، لشکرک و کلوان با ارتفاع بین 3400 تا 4400 متر به همراه غارهایی مانند – مرغ بند در ناریان، کله سنگ در دنبلید ،خلی زر در ورکش و غارهای بزج و بادامستان و نیز آبشارهای – سفید آب در غرب شاه البرز ،شل بن در غرب بزج، تره نو در جرینان و آبشارهای آسکان، سوهان و کرکبود ،مجموعه ای متنوع و کامل را برای دوستداران طبیعت فراهم آورده اند، نزدیکی به ارتفاعات علم کوه و تخت سلیمان و نیز وجود چند مسیر راه پیمایی کم نظیر که طالقان را به سواحل دریای خزر مربوط می کند بر جذابیت های این منطقه افزوده است.

نمایی از جاده طالقان

ویژگیهای تاریخی ،طبیعی و فرهنگی طالقان موجبات ظهور مشاهیری در زمینه های گوناگون هنری مانند – خط ، نقاشی و موسیقی را فراهم آورده است و بزرگانی همچون -درویش عبدالمجید طالقانی ( استاد بلا منازع خط شکسته )، میرعماد و غلامحسین امیر خانی (اساتید گذشته و معاصر خط نستعلیق )و استاد استادان موسیقی ،غلامحسین درویش (درویش خان ) را در دامان خود پرورانده است.

جاذبه های فرهنگی، تاریخی

منزل آیت الله طالقانی در گلیرد و یادمان، درویش عبدالمجید طالقانی در مهران از آثار دیدنی و تاریخی و فرهنگی طالقان به شمار می آیند.

نمای از منزل گلی مرحوم طالقانی

از دیگر آثار و بناهای تاریخی طالقان – برای مانده از آسیبهای طبیعی – میتوان به برخی قلعه ها، امامزاده ها، مقابر، حمام ها و آسیاب های آبی اشاره کرد.

ارژنگ قلعه در میناوند ، قلعه منصور و قلعه کیقباد در شمال هرنج ، قلعه دختر در گته ده ، قلعه پراچان و قلعه فالیس ،امامزاده هارون در جوستان ، شاه محمد حنیفه در کرکبود ،امامزاده زکریا در میراش ،امامزاده ابراهیو در در تکیه ناوه و نیز امام زاده های روستای های سید آباد، اورازان، کش، کشته رود، کلاه رود، اسفاران، خچره، بقعه میر در وشته، و مقبر پیران در دیزان، مهران، گته ده و اوانک، بقایای آسیاب های آبی در برخی از روستاها و نیز آثار نهر بزرگ انتقال آب از طالقان به قزوین در امتداد قله های رشته کوه های جنوبی طالقان، بسیار دیدنی است.

بارگاه امامزاده ابراهیم

نمای ورودی جاده امامزاده ابراهیم

نمایی از پایین طالقان از بالای گردنه ابراهیم اباد

نمایی از بالای گردنه و شاه البرز

نمایی از روستای دیدنی محسن آباد

نمایی از روستای گوران

نمایی از طبیعت روستای جوستان

بارگاه امامزاده هارون از فرزندان امام موسی کاظم(ع)

نمایی از روستای هرنج

شهرستان: اشتهارد

بخش: مرکزی

سال شهرشدن: ۱۳۳۱

جمعیت: ۱۶٬۹۸۸ نفر (تا سال 1391)

زبان‌ گفتاری: تاتی،فارسی

مذهب: شیعه

جغرافیای طبیعی

ارتفاع از سطح دریا ۱۱۷۵ متر

اطلاعات شهری

پیش‌شماره تلفنی: 026377

اِشتِهارد یکی از شهرهای استان البرز در ایران است. این شهر مرکز شهرستان اشتهارد است.

<

نام

به نظر برخی نام اشتهارد از دو بخش «اشته» و «ارد» تشکیل شده‌است. در زبان مردم اشتهارد، «اشتا» (Eshta) به معنای ایستادن می‌باشد و در نام اشتهارد به معنی ایستگاه یا سکونتگاه است و «ارد» همان ارت (arta) در زبان پهلوی به معنای مقدس می‌باشد بنابراین ترکیب دو واژه «اشت» و «ارد» می‌شود سکونتگاه مقدس.

نظر دیگری بر این است که اشتهارد در اصل «اشته ده» یعنی ده شما که به مرور زمان و ابدال حروف، اشتهارد نامیده می‌شود.

همچنین گفته می‌شود که نام اشتهارد در اصل «اشترده» بوده که صورتی است از واژه «استرده» و «سترده» به معنی صاف و هموار و بی درخت.

مردم اشتهارد بیشتر نام شهرشان را «اشتارد» تلفظ می‌کنند که معنی آن برای عموم مردم نا شناخته می‌باشد. نام اشتهارد یا درستش اشتارد باید مرکب باشد از اشتار که در پهلوی به معنی خنجر است و حرف «د» که مخفف ده‌ است. یعنی روستایی که محل خنجر سازی است.

ضمنا در زبان آلمانی وازه Echt hart به معنی “واقعا دشوار” می باشد.

موقعیت

اشتهارد از توابع استان البرز در /۲۲ و ۵۰ طول شرقی و /۴۳ و ۳۵ عرض شمالی قرار دارد. با شهر تهران ۱۰۰ کیلومتر و با شهر کرج ۶۳ کیلومتر فاصله دارد. این شهر در یک منطقه نسبتاً کویری با آب و هوای نیمه خشک واقع شده‌است. مساحت آن متجاوز از ۸۰۰ کیلومتر مربع و در مسیر جاده تهران به استان‌های غربی ایران واقع است. مطابق آخرین سرشماری، جمعیت آن ۲۵۰۰۰ نفر است. از طرف شمال به ارتفاعات «حلقه‌دره» و محدوده شهرستان نظرآباد و از طرف جنوب به ارتفاعات «قزل‌باش» و محدودهٔ شهر ملارد و از طرف شرق به رودخانه شور و محدوده شهر کرج و از طرف غرب به محدوده شهر بوئین زهرا محدود می‌شود.

در سال ۱۳۳۱ در اشتهارد شهرداری تأسیس شده‌است.

سوابق تاریخی

با توجه به اشیاء عتیقه‌ای که از زیر خاکهای «دیده بان» با خط کوفی و غیره به دست آمده، به نظر می‌رسد که قصبه اشتهارد حداقل در قرن‌های دوم و سوم وجود داشته‌است.

بعضی از مردم اشتهارد عقیده دارند که در گذشته این سرزمین تبعیدگاه بوده‌است.

آثار تاریخی

اشتهارد دارای چندین اثر تاریخی ارزشمند است که تعدادی از آنها در سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده‌است که چند نمونه از آن به شرح ذیل می‌باشند:

•«دیزبون»

که در اصل «دیده‌بان» می‌باشد قلعه‌ای بسیار قدیمی و بلند بوده‌است. در اوایل سال ۱۳۴۴ هیاشی کاکی زاکی مدیر کل فنی ژاپونی در مرکز تعلیماتی حرفه‌ای کرج از شهر اشتهارد دیدن کرد. وقتی در محل دیده‌بان حاضر شد با توجه به آثاری که در آنجا از نظر علمی و خاک‌شناسی مشاهده و یافته قدمت محل فوق را به ۱۰۰۰ سال قبل تخمین زده‌است.

•امامزاده‌ام کبری و ام صغری:

در ضلع شمالی میدان امام خمینی اشتهارد بنای بارگاهی محکم و مجلل قراردارد که به امامزاده‌ام کبری و ام صغری معروف است. مردم محلی و مسئولین اداره اوقاف آنها را دو بانو از منسوبین موسی کاظم می‌دانند. بنای امامزاده تشکیل شده‌است از یک ایوان ورودی رو به شمال، یک تالار مستطیل شکل به عنوان نمازخانه و محل دعا و اطاقی مربع شکل که ضریح امامزادگان در آن قرار دارد. ساختمان بنا با آجر و کاشی تزئین شده و گنبد مدور آن کاملاً کاشیکاری است. از آنچه از کاشیهای گنبد باقی مانده‌است نشان می‌دهد که در کمرگاه گنبد دور تا دور، سه ردیف کتیبه شده‌است که در ردیف اول به خط کوفی نوشته شده «یا رسول‌الله» و در ردیف دوم در میان لوزی شکل به خط ثلث نوشته شده «الله محمد علی» و در ردیف سوم به خط کوفی به طرز بسیار جالب و ظریف نوشته شده «الله محمد». در خصوص زمان اولیه ساخت بارگاه تاریخ دقیقی در دست نیست ولی سنگ نوشته موجود حکایت از آن دارد که در سال ۱۰۸۹ هجری قمری شخصی به نام «میرزا حسابی» بانی تعمیرات اساسی ساختمان بوده‌است. بر دیوار جنوبی تالار سنگ قبری نصب شده که تاریخ چهادهم ذی‌الحجه ۹۹۱ بر آن حک شده‌است. وجود این سنگ قبر در دیوار قدمت بنا را حداقل تا آن دوره به عقب می‌برد. دکتر بیات نیز در کتاب خود آن را مربوط به دوره صفوی می‌داند. بنای امامزادگان با شماره ۷۵۳ در سازمان میراث فرهنگی به ثبت رسیده‌است. گلزار شهدای انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی در این مکان قرار دارد. در سالهای اخیر توسط اداره اوقاف و سازمان میراث فرهنگی تعمیرات اساسی در ساختمان امامزادگان صورت گرفته‌است و در زمینه زیباسازی محوطه آن نیز شهرداری اشتهارد با همکاری بنیاد شهید کرج اقداماتی انجام داده‌است و نیز آقای ایرج اشتهاردی نیکوکار مقیم اسپانیا بانی ساخت دیوار جنوبی آن به شکل سنتی هستند که در حال حاضر توسط شهرداری اشتهارد در دست ساخت می‌باشد.

•حسینیه صیادیه:

ضلع غربی بارگاه‌ام کبری و ام صغری متصل به بنای باشکوهی بنام حسینیه صیادیه‌است. ورودی حسینیه بر خلاف ورودی امامزاده‌ام کبری و ام صغری رو به جنوب است و دارای سر دری آجری و دری چوبی است. برای ورود به حسینیه باید از یک هشتی گذشت و به حیاط آن راه یافت. اطراف حیاط حسینیه غرفه‌هایی در دو طبقه برای استقرار مردم ساخته شده که بین فامیل‌های مختلف محل تقسیم شده و هر یک از ایشان در ایام عزاداری در آن مستقر می‌شوند. صحن حسینیه نیز محل تجمع هیأت‌های سینه‌زنی و عزاداری است. مصالح ساختمانی بکار رفته در قسمتهای قوسی حسینیه از آجر و گچ است. در زلزله سال ۱۳۴۱ شبستان اصلی آن آسیب دیده و بعد از آن طی دو مرحله بازسازی گردیده‌است. بنای حسینیه مربوط به اواخر دوره صفویه یا اوایل دوره قاجاریه می‌باشد.

•امامزاده سلیمان:

در فاصله شش کیلومتری شرق اشتهارد در زمینهای کوشک‌آباد (گوشآوا) بنای آرامگاهی مجلل برپاست که به امامزاده سلیمان معروف است. امامزاده سلیمان تشکیل شده از یک حیاط بزرگ که بنای آرامگاه در میان آن قرار دارد. در ضلع غربی حیاط آب قناتی جریان داشته که محل شستشو و وضو گرفتن زوار امامزاده بوده‌است که در حال حاضر به دلیل خشک شدن قنات وجود ندارد. ساختمان و بنای امامزاده مشتمل بر یک ایوان که رو به شمال باز می‌شود و قسمت ورودی به امامزاده‌است و تالاری مستطیل شکل و ستون‌دار که محل ادای نماز و دعاست و اطاقی مربع شکل کوچک که ضریح فلزی امامزاده در میان آن واقع شده و زیارتگاه اصلی است. سقف اطاق اخیر گنبدی و سقف تالار مستطیل شکل به صورت ضربی پوشیده شده‌است. تاریخ بنای اولیه آن مشخص نیست اما در سال ۱۳۴۱ خان نایب تعمیرات اساسی در ساختمان آن انجام داده و در سالهای اخیر نیز عده‌ای از نیکوکاران و اداره موقوفات و سازمان میراث فرهنگی اقداماتی در تعمیر ساختمان آن انجام داده‌اند و شهرداری اشتهارد نیز تعمیرات اساسی در زمینه محوطه بنای امامزاده و همچنین احداث سرویس بهداشتی و غیره انجام داده‌است. اخیراً پیکر پنج شهید گمنام در صحن امامزاده دفن شده‌است.

در کتاب بحرالانساب آمده‌است که سلیمان بن حضرت موسی کاظم را در کوشک‌آباد کشتند. به نظر می‌رسد این امامزاده از فرزندان یا نوادگان موسی کاظم است و صاحب کرامات بوده‌است. دکتر بیات در کتاب کلیات جغرافیای طبیعی و تاریخی ایران از بقعه شاهزاده سلیمان در اشتهارد نام برده و بنای آنرا متعلق به قرون هفتم تا نهم هجری قمری دانسته‌است. امامزاده سلیمان با شماره ۷۵۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌است.

•کوه گهور (گبری) یا بز قلعه:

در فاصله هشت کیلومتری شرق جاده اشتهارد-کرج و در پنج کیلومتری سمت جنوب روستای مختارآباد در میان ارتفاعات موجود، کوه نسبتاً مرتفعی وجود دارد که به آن کوه گهور می‌گویند. بالای کوه نسبتاً مسطح است که در آن بقایای آثاری از جمله ساختمان کاملاً مخروبه و سفال‌های شکسته به چشم می‌خورد. به آن بزقلعه هم می‌گویند. این احتمال نیز وجود دارد که این آثار بقایای آتشکده‌ای بوده‌است که شاید به همین دلیل به آن کوه گبری هم گفته می‌شود. احتمال دیگر اینکه آنجا محل اختفاء و زندگی راهزنان یا اینکه متعلق به فرقه اسماعیلیه بوده‌است.

•حمام محله صیادیه:

این حمام در غرب حسینیه صیادیه و در دو واحد مجزای مردانه و زنانه هر کدام شامل رختکن و گرمخانه احداث گردیده‌است. تاریخ بنای اولیه آن بطور دقیق مشخص نیست ولی شکل ساختمان حکایت از تعلق آن به دوره صفوی و یا کمی بعد از آن دارد. تا چندین دهه قبل این حمام بطور کاملاً سنتی با خزینه مورد استفاده قرار می‌گرفت. بعدها در آن لوله‌کشی انجام شده و خزینه آن مسدود گردیده‌است. هم اینک این حمام فعال است و کسانی از آن استفاده می‌کنند.

محلات شهر اشتهارد

شهر اشتهارد دارای هفت محله قدیمی به نامهای پایین محله (جیر محله)، محله صیادیه، محله قاضیان(قاضیون)، چال محله (چله مله)، فارچی آباد (پارچی آوا)، خیابان بزرگ (پیله خیاوون)، خیابان کوچک (خوردک خیاوون) و همچنین از محلات کوچکتر می‌توان از ام اصغر، رضه، چول و پشت قلعه را نام برد.

بعد از انقلاب شهرک‌هایی بنام‌های شهرک وحدت، شهرک طالقانی و شهرک الغدیر در اشتهارد احداث شده‌است. هر کدام از این محلات دارای مسجد، حمام و گورستان اختصاصی می‌باشند و سه محله دارای یک تکیه برای عزاداری حسین می‌باشد که یکی از آنها ساختار قدیمی دارد و احتمالاً از دوره صفویه‌است.

مناطق و دهستانهای اطراف اشتهارد

در اطراف اشتهارد مناطق و دهستانهایی بنام‌های مرادتپه(دارای ۲ تپه باستانی به نامهای پیله تپه و خوردیکه تپه)، صحت آباد، جعفرآباد، قزل حصار، رحمانیه، مهدی آباد، فرد آباد، مختارآباد، عبدالله آباد، کوشک آوا، مروت آوا، اوپشته، گنگ، جارو، نکوجار، قرقرک (محل دفن فریدون فروغی) و بوجعفر، ایپک و… مجموعاً به تعداد ۲۲ روستا وجود دارد.

پیشینه و شخصیتهای علمی و مذهبی شهر اشتهارد

اشتهارد از قدیم به دارالمؤمنین معروف بوده‌است. وجود شخصیتهای مذهبی همچون ملا ابوالحسن اعلمی صاحب رساله «ریاض الاحکام» و ملا علی احمد مجتهد در دهه‌های گذشته و همچنین حجت الاسلام و مسلمین سید عبدالله برهانی و حاج شیخ یحیی تقوی در دهه‌های اخیر در رشد باورهای دینی و مذهبی مردم مؤثر بوده‌است. چنانچه در دوران جنگ ایران و عراق با داشتن جمعیتی حدود پنج هزار نفر بیش از ۱۲۰ شهید و ۱۲ آزاده و صدها جانباز نثار اسلام و انقلاب نموده که به نسبت جمعیت شهر در شمار شهرهای تراز اول کشور در این زمینه قرار گرفته‌است. علمایی چون میرزا حبیب‌الله اشتهاردی از اساتید حوزه نجف و سامرا و حاج غلامرضا سلطانی نماینده شهید مردم شهر کرج و اشتهارد در مجلس شورای اسلامی و اولین امام جمعه اشتهارد را داشته‌است. و از علمای معاصر مجتهد و امام جماعت حرم حضرت معصومه آیت‌الله مرحوم شیخ علی پناه اصلانی اشتهاردی، حجت الاسلام مرحوم محمد محمدی اشتهاردی محقق و نویسنده ۲۵۰ جلد کتاب، حاج شیخ حسین گنجی خطیب که صدا و سیما بارها در مناسبتهای مختلف از سخنرانیهای ایشان استفاده کرده‌است و مرحوم ولی الله خلج که از شاعران معاصر فارسی و تاتی زبان است می‌توان اشاره کرد.

اشتهارد در لغت‌نامه دهخدا

دهخدا در لغت‌نامه خود در صفحه ۲۶۴ در جلد اول می‌نویسد: اشتهارد قصبه بزرگی است از بخش کرج شهرستان تهران، ۷۸۰۰۰ گزی باختر کرج، سر راه کرج به بوئین زهرا، جلگه معتدل، سکنه ۶۲۶۷، شیعه فارس و زبان مخصوص که ریشهٔ آن فارسی است. آب آن از ۲۱ رشته قنات که یکی شیرین و بقیه لب شور است. محصول عمده غلات (گندم و جو) بنشن (خواربار از قبیل نخود، لوبیا، ماش و عدس) چغندرقند، پنبه و جالیز. شغل مردم آن زراعت و کسب صنایع دستی کرباس و پارچه نخ بافی. دارای دبستان شش کلاسه و پاسگاه ژاندارمری و محضر رسمی می‌باشد. بنای امامزاده و مسجد و تکیه آن قدیمی است. کارخانه تصفیه پنبه و آسیاب موتوری دارد

شهرستان: نظرآباد
جمعیت: ۹۷٬۷۲۲
زبان‌ گفتاری: فارسی،ترکی
مذهب: شیعه

نَظَرآباد یکی از شهرهای استان البرز و مرکز شهرستان نظرآباد است.این شهرستان قدمتی حدود نه هزار سال دارد . به طوری که منطقه باستان‌شناسی ازبکی در آن واقع شده است و نمونه اولین خشت دست ساز بشر که در سازمان ملل نگهداری می‌شود، توسط آقای خاتمی به نشانه گفتگوی تمدن‌ها از این محوطه باستانی به سازمان ملل هدیه شده است.آقای مصطفی بازرگان برادر مرحوم مهندس مهدی بازرگان از مفاخر و محققین این شهرستان محسوب می‌شوند و هم اکنون در سن ۹۷ سالگی در این منطقه زندگی می‌کنند. شهر مصطفی آباد یادگار دوران مباشری ایشان بر این شهر است. جاذبه‌های این شهرستان:

صنعت

منطقه صنعتی سپهر با حضور بیش از ۴۰۰ شرکت تولیدی بخصوص در زمینه مواد غذایی.

گردشگری

منطقه باستانشناسی ازبکی به لحاظ قدمت و پیشینه در شمال غربی این شهرستان واقع شده است .این منطقه در دوره سوم کاوش می‌باشد و آغاز فعالیت‌های کاوش در دوره اول توسط دکتر مجیدزاده انجام گرفته‌است. باغات میوه، هوای پاک و درختان چنار چند ده ساله جلوه‌ای سبز و زیبا به مرکز این شهرستان داده‌اند همچنین خانه و اتومبيل دكتر مصدق يخچال روستاي نجم آباد ، تپه ازبكي امامزاده ابراهيم ، مجموعه فرودگاه آزادي تپه گاز رسنك ، امامزاده چهل دختر تينال تپه ، روستاي عشايري گلدره تپه شرف الدين از جمله مناطق گردشگری این شهرستان می باشد.

شهر آسارا مرکز بخش آسارا از توابع شهرستان کرج در استان البرز ایران است.

روستای «آسارا» در تاریخ ۲۰ بهمن ۱۳۸۷ پس از تجمیع با روستاهای «ری‌زمین»، «سیرا» و «پل خواب» از توابع بخش یادشده به شهر تبدیل و به عنوان شهر «آسارا» شناخته شد